Kültür Devriminin 50. Yıl Dönümü: Xi Jingping Liderliğindeki Çin Devleti Mao Zedong’u Kınadı
Yiyuan Zhou ve Rosemarie Fruehauf
Tam olarak 50 yıl önce, Çin’de Kültür Devrimi başlamıştı. Şaşırtıcı olan ise tam olarak bu olayın yıl dönümünde, Xi Jingping’in liderliğindeki devletin, Mao Zeodong’un kanlı devrimini dolaylı da olsa, kınayan bir makale yayınlaması.
Kültür devrimi Çin için çok hassas tarihi bir konudur ve bugüne kadar siyasi olarak işlenmemiştir. Medya kuruluşları ise bu seneki kültür devriminin 50. yıl dönümünde suskun kaldı. Fakat sosyal medyada bu konu çok tartışıldı. Özelikle Mao’un kanlı devrimini yücelten bir propaganda kampanyası öfkeye sebebiyet verdi. Aynı gece “People’s Daily” web sitesinde bir açıklamaya yer verildi ve açıklamada şöyle yazıyordu: “Kültür devrimi gibi bir hata, asla tekrarlanmamalı.”
Kültür Devrimi bir “hata” idi.
Tarihten ders alınması gerekiyor. Bu tarihi olay ele alınırken, sağcı veya solcu bakış açısına göre değerlendirilmemelidir. Artık Kültür Devriminin iyi veya kötü olduğu tartışılmamalı, çünkü ÇKP’nin kendisi 1981 yılında zaten resmi olarak, kültür devriminin bir hata olduğunu kabul etti.
Yayınlanan makale, 1981 yılında hazırlanan ve kültür devrimini kınayan bir ÇKP belgesinin varlığını ortaya koyuyor ve bu belgede, kültür devrimi yanlış ve olumsuz bir girişim olarak değerlendiriliyor. Çinlilere bu konuyu nasıl ele almaları gerektiğine dair bir fikir veren bu bildiride şunlar yazıyor: “Kültür Devrimini kınamak istikrarlı bir Çin toplumu için şarttır. 10 sene süren bu felaket, Çin’de çok hasara neden oldu ve bir çok Çinli’ye acılar yaşattı.” Ayrıca toplumun hafızasından bu acıları silmenin imkansız olduğu söylenen belgede ortak bir dil ile kültür devrimini kınamanın, Çin toplumunun istikrarı için çok önemli olduğu vurgulandı.
Son zamanlarda internet ağında bu konular daha açık bir şekilde tartışılabildiğinden “yanlış kanıların ve fikirlerin” de yaygınlaşmasına neden olmuş. Fakat bu tür eğilimlere sahip grupların, böyle bir devrim dalgasını tekrardan başlatmaları olanaksız. Makalede son olarak da şu ifade ediliyor:” Çin’de kültür devrimine benzer bir şeyin, tekrardan vuku bulması imkansız.”
Kırmızı Gala’ya tepki
Gözlemcilere göre devletin Xi Jingping emri ile yayınladığı bu bildirinin, propaganda bakanı Liu Yunshan ve yetkili olduğu kurumun düzenlediği çeşitli Kırmızı Galalara tepki olarak görülüyor. 12 Mayıs’dan itibaren, devlete yakın çevrelerin, yurt dışı Çinli medya kuruluşlarına verdiği röportajlardan anlaşılıyor ki, Xi Jingping’i bu Kırmızı Galalar çok kızdırmış. Bu Kırmızı Galalar’da Mao, kültür devrimi ve Xi Jingping bir arada yüceltiliyor. Bu doğal olarak, aydınlarda ve kültür devrimi kurbanlarında tepkiye neden oluyor. Xi’nin bu olayları planlayanların, bulunması için emir verdiği de biliniyor.
Epoch Times yorumcusu Dr Li Tianxiao bu konuda şunları söyledi: “Kırmızı Gala’nın Xi’nin itibarını zedelemek için planlandığı çok açık. Propaganda bakanı Liu Yunshan’ın Jiang Zemin’in adamı olduğunu biliyoruz ve Jiang ve çevresinin de, Xi Jingping’e düşmanlık beslediği çok açık.”