Pieta Heykeli; Acının ve Merhametin Tasviri

 

Pieta (1498-1499) Rönesans heykeltıraş Michelangelo di  Lodovico Buonarroti tarafından yapılmış, 4 ünlü heykelinin en muazzam yapıtı arasında yerini almıştır. Vatikan’da St. Peters Bazilikası’nda bulunur.

Michelangelo Buonarroti,  Fransız kardinali için sipariş edilen Pieta Heykeli’nin yapımını üstlenen isimdir. Pieta, İtalyanca “Merhamet” anlamına gelmektedir.  Denediği üç mermerin kırılması üzerine dördüncü mermerde başarıya ulaşmış, Batı İkonografisinin en önemli imgesi halini almıştır. Michelangelo, eseri bitirdiğinde daha 24 yaşında olacak, Rönesans dönemine yepyeni muhteşem bir yapıt ekleyecekti.

Kutsallıktan gerçekliğe ya da göksellikten dünyeviliğe uzanan bu yapıtta, çarmıhtan indirilen İsa’nın ölü bedenini dizlerinin üzerinde taşıyan anne Meryem’in oğlu için tuttuğu yas görülür. Meryem Ana sağ eliyle oğlunu güçlü şekilde kavramış, sol eliyle de naaşı izleyiciye sunmuş ve saygıya davet etmiştir. İsa’nın yüzünde sanki biraz evvel büyük acılarla ölen kendisi değilmiş gibi bir huzur vardır. Bu ifade insanlığa duyduğu sonsuz şefkat ve merhametinden kaynaklanmaktadır.  Kurtarmak istediği insanlığa sonsuz sevgisinden ötürü bedeninden vazgeçen İsa’nın, insanlığın kurtuluşu uğruna kendini feda edişinden derin memnuniyet duyan Meryem’in aşağı yöne bakan gözlerinde, hüzünlü ama dahiyane bir huzurun betimlenmesi ve neredeyse oğluyla aynı yaşta görünmesi bir tesadüf değildir. Bu durumu Michelangelo daha sonra şöyle açıklayacaktır, “Namuslu kadınların namuslu olmayan kadınlardan daha genç görünmesinin nedeni, şehvetli bir deneyim yaşamamış olmalarıdır.”  Meryem Ana bakirelik, saflık ve sonsuz inanç sayesinde genç kalmıştır.

Lakin Michelangelo, annenin gözlerindeki  betimlemeden sonradan pişmanlık duyacaktır.  Çünkü ona göre, bu kefaretten ötürü annenin  tüm ruhunu kaplamış  derin ve muazzam büyüklükte ki  acıyı arka planda bırakmış, huzuru fazla ön planda tutmuştur. Aynı zamanda evlat acısıyla güçlenmenin göstergesi olarakMeryem Ana’yı iri ve geniş omuzlarla betimlemiştir.

Michelangelo, memleketi Floransa’dan Roma’ya geçiş yaptığında, heykelin bir aracı vasıtasıyla antika diye satıldığını hatta kendine söylenen fiyattan çok daha yüksek meblağa satıldığını öğrenir. Bir de bunlar yetmezmiş gibi eseri alan kişinin küstahça,  heykelin orijinal bir Yunan ya da Roma eseri olduğunu iddia etmesi sinirlerini iyice zıplatır. Söylenenlere göre bu yüzdendir ki sanatçı yarattığı ünlü heykel “Pieta” nın, Meryem Ana’nın elbisesini kesen bandına “Floransalı Michelangelo Bounarroti tarafından yapıldı.” imzasını atar. Lakin bu durumdan da sonradan büyük bir pişmanlık duyacaktır.

Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.