PEKİN– Türkiye’nin Pekin Büyükelçisi Murat Salim Esenli, Çin Başbakanı Wen Jiabao’nun yapacağı ziyaretin Türkiye ile ilişkileri geliştirme arzusunun önemli bir tezahürü olduğunu söyledi. Türkiye, yarın binlerce yıllık tarihi ilişkileri bulunan Çin’in Başbakanı Wen Jiabao’u ağırlayacak. İkili ilişkilerin özellikle ekonomik ve ticari boyutunun ön plana çıkacağı ziyaret, ikili ilişkileri yeni bir ivmeye taşınacağının işareti olarak görülüyor.
Mavi Marmara’nın uluslararası denizcilik örgütünde ve en son BM’in Cenevre Ofisi’ndeki İnsan Hakları Komisyonu’nda ele alınışı sırasında hep Türkiye’ye destek verdiğini anlatan Büyükelçi Esenli, “Çin bize destek verdi ve en son oylamada lehte oy kullandı. Bunun yanında Çin, İstanbul’un metro köprüsü nedeniyle UNESCO’nun Türkiye’yi ve İstanbul’u kara listeye almaması konusunda da ciddi destek veren bir ülke.” ifadelerini kullandı.
Çin’in verdiği siyasi desteklere ek olarak Türkiye, Brezilya ve İran’ın nükleer takas konusundaki anlaşmaya değinen Esenli, “Çin, Güvenlik Konseyi daimi üyesi olarak ilk önce açıkça bizi destekleyen yegâne ülke aslında. O yüzden ilişkilerimizin geleceğini parlak görüyoruz. Güçlü projeler var. Güçlü siyasi irade var ve bu doğrultuda ilişkileri ilerletme niyeti içerisindeyiz. Nitekim bu ziyaret onu gösteriyor.” vurgusu yaptı.
ASKERİ TATBİKAT KONUSU
Çin ile Türkiye arasındaki askeri ilişkiler, son zamanlarda büyük ilerleme gösterdi. Çin’in özellikle savunma sanayi alanında kaydettiği başarılar Türkiye’nin dikkatini çekti ve Ankara Pekin ile bu alanda da işbirliğine gitti. Geçtiğimiz gün Türk basınında çıkan ve Türkiye’nin Konya’da yapılan askeri tatbikata Çin’i de dahil etmesi konusundaki eleştirilere cevap veren Esenli, “Ülkelerin kiminle tatbikat yapacağı tamamen o ülkenin egemenlik hakkıdır. Bazı ülkeler rahatsızlık duymuş olabilirler, ama bunun sebebini anlamamız lazım. Sıkıntıları nedir anlatsınlar.” diye konuştu. “İkinci olarak biz Çin’den bir tehdit algılamıyoruz. Bilakis, uluslararası konulara bakış açımız da birbiriyle çok örtüşüyor. Bu tatbikatın geçekleşmesinin sebebi, iki ülkenin karşı karşıya olduğu sorunların birbirine benzemesinden de kaynaklanıyor.” şeklinde görüş bildiren Türk Büyükelçi, “Türkiye de uluslararası terörizme karşı mücadele ediyor, Çin de ediyor. Biz de sınırlarımız boyunca istikrar istiyoruz. Onlar da sınırları boyunca istikrar istiyor. Onlar da soğuk savaş sonrasında oluşan bu müspet ortamdan istifade etmek istiyorlar. Hoş sonrasında donmuş konular, sorunlar ortaya çıktı ama ne olursa olsun Çin ile bizim sorunlara bakış açımız aynı.” yorumunu yaptı. Çin gibi Türkiye’nin de, sorunların diyalog yoluyla barışçıl yöntemlerle çözülmesini istediğini anlatan Esenli, “Bizim siyasi olarak bu kadar görüş birliğinde olduğumuz, teknoloji de dahil olmak üzere çeşitli alanlarda işbirliği yaptığımız bir ülkeyle niye askeri tatbikatın yapılmış olması bazılarını rahatsız ediyor. Bireysel olarak söylüyorum, bunu anlayabilmiş değilim.” görüşünü aktardı.
Kültürel alandaki ilişkilere de değinen Murat Esenli, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın Haziran 2010’da Çin’e yaptığı ziyarette iki ülke arasında imzalanan mutabakat zaptıyla 2012 yılının Türkiye’de Çin yılı, 2013’ün de Çin’de Türkiye yılı olmasının kararlaştırıldığını hatırlattı. Daha önceki anlaşmalar gereği, beşer yıllık dönemlerle kültür değişimi programlarının olduğunu aktaran Esenli, “Bunu yenileyeceğiz. Böylece söz konusu kültür yılları konusu da bir aksilik çıkmazsa, uygulanmış olacak. Bu arada 2011’de iki ülkenin diplomatik ilişkilerinin 40. yıl dönümü olmuş olacak. Bu faaliyetlerin amacı şu: Her iki ülke insanının birbirini daha iyi anlaması ve tanımasını istiyoruz. Çünkü tanıdıkça ortak noktalar ortaya çıkacak. Bu da bizi birbirimize daha da yaklaştıracak.” Çin Devlet Konseyi Basın Ofisi ve Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı bu ay içinde “Türkiye’de Çin’i Yaşayın” adlı büyük çaplı tanıtım etkinliklerini ortaklaşa yürütecek.
Her yıl yurt dışına 40 milyondan fazla turist gönderen Çin’den Türkiye’ye 2009 yılında 2008’e oranla yüzde 12 artarak 69 bin 336 turist gitti.
