MOSKOVA – ABD yönetiminin Rusya ile ilişkilerde ‘yeni sayfa açma’ konusunda aşırı istekli olmamasını isteyen Amerikalı Senatör John McCain, Rusya ve ABD’nin ortak çıkar ve değerleri paylaşmadığını iddia etti.
2008’de gerçekleşen Başkanlık seçimlerinde ABD Başkanı Barack Obama’nın karşısında seçimleri kaybeden Cumhuriyetçi aday McCain Johns Hopkins Scholl’da yaptığı konuşmada, “Şu an Rusya ile ilişkilerde büyük oranda realizme ihtiyacımız var. Son dönemdeki tarihi ilişkilerimizi değerlendirdiğimizde, Rusya ve ABD’nin çıkarlarının farklılığını dikkate aldığımızda, hükümetlerimiz arasında ortak değerlerin yokluğu bunu gerektiriyor…” dedi.
Obama’nın 2009’da koltuğuna oturmasının ardından Rusya ve ABD ilişkilerinde yeni bir saya açılması için çalışmalara başladı. Bu çerçevede 10 Nisan 2010’da Obama ve Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev nükleer silahlarda indirim anlaşmasını imzaladı. Moskova anlaşmayı Duma’dan geçirmeye hazır olduğunu duyururken, Cumhuriyetçi senatörlerin tepkisi nedeni ile Washington anlaşmanın onaylanması sürecinde sıkıntılı günler yaşıyor.
Moskova’nın dürüst olmayan diplomatik ilişkileri nedeni ile her zaman ‘ilişkileri sıfırlama ve yeni sayfa açma girişimlerinin” başarısızlıkla sonuçlandığını savunan McCain, “Bunun son örneği Ağustos ayında Rusya ve Gürcistan arasında yaşanan çatışma. Bu çatışma Moskova ve Washington’ın ortaklık ilişkilerini yeniden inşa etme kararından sadece dört ay sonra patlak verdi” hatırlatmasında bulundu.
Rusya ve ABD’nin Avrupa’ya kurulacak füze kalkanı ile ilgili görüş farklılıklarının sürdüğünü savunan McCain, Rusya’nın taktik nükleer silahlar açısından bölgede üstün olduğunu vurguladı. Rusya’nın zayıf insan hakları sicili, enerji piyasasını serbest piyasaya açmaması ve ‘soğuk’ iş ortamı nedeni ile de Washington’la önemli farklılıkları olduğunun altını çizdi. McCain, “Rusya’yı eskiden olduğu gibi süper güç olarak değil, mütevazi (orta büyülükte) bir güç olarak değerlendirmeliyiz. Abartılı bir şekilde işbirliğimizin başarılarından bahsetmeyi artık bir kenara bırakmalıyız” eleştirisi getirdi.
Rusya’ya karşı sert tutumu ile bilinen McCain, Rusya Başbakanı Vladimir Putin’i daha önce de “diktatör” olmakla suçlamıştı. Gürcistan savaşında Tiflis’in yanında yer alan McCain, son günlerde Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü üyeliğinin gerçekleşmemesi için uluslararası topluma çağrıda bulunuyor.
McCain’in açıklamalarının WikiLeaks’den sızan NATO’nun Baltık ülkelerini Rusya’ya karşı korumak için gizli birlik oluşturduğu yönündeki iddiaların ardından gelmesi dikkat çekti. WikiLeaks iddialarını değerlendiren Rusya Dışişleri Bakanı NATO’dan açıklama beklediklerini ifade etmiş; Lizbon’da stratejik ortaklık çağrısı yapılırken, bir yandan da Moskova’ya karşı gizli birliklerin kurulmasını ikircikli bir yaklaşım olarak değerlendirmişti.
