Türk milletinin tarihinde bir dönemin başladığı “Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir” sözünün devlet yönetiminde en belirgin şekliyle yerini aldığı Cumhuriyet’in ilanı üzerinden 99 yıl geçti.
1914’te başlayan Birinci Dünya Savaş’ında İttifak Devletleri’nin yenilmesiyle Osmanlı Devleti de yenilmiş oldu. Bu nedenle İtilaf Devletleri arasında toprak paylaşımı başladı. Türkiye; İngilizler, Yunanlılar, Fransızlar, İtalyanlar arasında paylaşıldı.
Mustafa Kemal Atatürk ülkesine derin bir inanç ve büyük bir güven duyuyordu. 19 Mayıs 1919’da Samsun’a geldi, Erzurum’da ve Sivas’ta kongreler düzenledi.
Mustafa Kemal Paşa ‘Tek bir egemenlik var, o da Milli egemenliktir. Ülkeyi yine ulusun kendi gücü kurtaracaktır.’ diyordu.
23 Nisan 1920 tarihinde Ankara’da Büyük Millet Meclisi’nde toplanıldı. Meclis, Kemal Paşa’yı başkan seçti. Mustafa Kemal Paşa önderliğinde Ulusal Kurtuluş başlatıldı.
Efeler, dadaşlar, seymenler bulundukları yörede düşmana karşı koydular. Öte yandan ordular İnönü’de, Sakarya’da, Dumlupınar’da büyük savaşlar verdiler. Yurdumuz düşmanlardan kurtarıldı.
Lozan Barış Antlaşması ile yeni bir devlet kuruldu. Bu doğan devletin yönetim biçimi henüz belli değildi. İkinci dönem Büyük Millet Meclisi 11 Ağustos 1923’te ilk toplantısını yaptı, 13 Ekim 1923’te Ankara Başkent oldu.
28 Ekim 1923’te aralarında İsmet Paşa, Ali Fuat Paşa, Halit Paşa, Kemalettin Sami Bey’in de bulunduğu Çankaya Köşkü’nde Latife Hanım’ın düzenlediği akşam yemeği sırasında ‘Efendiler! Yarın Cumhuriyet ilan edeceğiz’ sözleri Mustafa Kemal Paşa’nın ağzından çıkmıştı. Bunun üzerine yemek bırakıldı, derin konuşmalar ve planlar yapılmaya başlandı.
Mustafa Kemal Paşa o gece İsmet Paşa ile 1921 Anayasası’nın bazı maddelerini değiştiren kanun tasarısını hazırladı.
Ertesi gün, “Türkiye devletinin hükümet şekli cumhuriyettir.” hükmünün yer aldığı tasarı üzerinde TBMM’de yapılan konuşmalardan sonra saat 20.30’da oturuma katılan 158 üyenin tamamının oyuyla Cumhuriyet’in ilanı kabul edildi. Cumhuriyet’in ilanı “Yaşasın Cumhuriyet” sesleri ve alkışlarla karşılandı.
29 Ekim 1923 tarihinde Atatürk, milletvekilleri ile görüştükten sonra taslağı hazırlanan cumhuriyet önergesi TBMM’ye verildi. Meclisin önergeyi kabul etmesiyle Cumhuriyet yönetimi ülkemizde kurulmuş oldu. Türkiye Cumhuriyeti’nde Mustafa Kemal Atatürk ilk Cumhurbaşkanı oldu, halk çok sevindi. Cumhuriyet, yurttaşların seçme ve seçilme hakkının bulunduğu bir yönetimdir. Cumhuriyet yönetiminde söz ulusundur. Cumhuriyet’i gönülden korumak ve yaşatmak her yurttaşın görevidir.
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.