Emel Akan,WASHINGTON— Dünyanın en büyük iki ekonomisi Çin ve ABD arasında giderek kızışan ticaret savaşı, firmaların giderek alternatif tedarikçiler bulmaya çalışmaları sonucu, Vietnam gibi ülkeler için bir fırsat olmaya başladı.
Japon Yatırım Bankası Nomura tarafından yapılan bir analize göre Vietnam, GSYH’sını %7,9 arttırmasıyla, hem ABD hem de Çin’in gümrük tarifeleri üzerinde yaptıkları oynamalardan en karlı çıkan ülke oldu. Viyetnam’ı, GSYH’sını ithalat ikamesi ile %2.1 arttıran Tayvan takip etti.
Yapılan çalışmanın sonuçlarına göre ABD-Çin ticaret savaşının diğer en çok kazananları ise Şili, Malezya ve Arjantin oldu. Nomura, ticaretteki bu yön değişikliklerini, geçtiğimiz sene Trump yönetimi Çin’den yapılan yaklaşık 50 milyar dolar değerindeki ithalat mallarına ilk vergi tarifelerini uygulamaya başladığı ve daha sonra karşılıklı bir savaşa dönüşen Nisan 2018 tarihinden itibaren inceledi.
Nomura analizcileri raporda; “ Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında giderek kızışan ticaret savaşı şüphesiz ki dünya ekonomisini olumsuz etkilemektedir ama bu savaş bir açıdan da pozif sonuçlar doğurmaktadır: ABD ve Çin’in ithalatlarını birbirlerinden yapmaktansa başka ülkelerle yapmaları o ekonomilerdeki bazı endüstrilere yarar sağlamaktadır.” dedi.
Analizciler bu ülkelerin, Çin malları üzerinde ABD’nin uyguladığı tarifelerden Çin’in ABD mallarına uyguladığı tarifelere göre daha fazla yararlandığını ortaya koydu.
Nomura Yatırım Bankası, ticaret akışlarını geçen senin ilk çeyreği ile 2019 yılının ilk çeyreğini karşılaştırarak analiz etti. Çalışma, ABD’nin Çin’den ithal ettiği ve üzerine vergi tarifeleri uyguladığı 250 milyar dolar değerindeki mallar ile Çin’in ABD’den ithal ettiği ve üzerine vergi tarifeleri getirdiği 110 milyar dolarındaki malları kapsıyor.
Bu doğrultuda Nomura raporu “Bu kriter baz alınarak, ABD ve Çin ithalat ikamesinin 1.981 vergi tarifesi uygulanmış ürünün %52’sini kapsadığını kanıtladık.” diye duyurdu.
ABD tarifeleri en çok elektronik ürünleri, mobilya ve seyahat ürünlerini etkiledi. Büyük şirketlerin Çin dışındaki diğer ülkelere hızlı bir şekilde yönelmesiyle bu ürünler konusunda önemli miktarda ithalat ikamesi gerçekleştirildi.
Başkan Donald Trump, daha öncesinde tarifelerin şirketleri başka tedarikçiler bulmaya zorlayabileceğini ileri sürmüştü.
Trump 13 Mayıs’ta Twitter’a ise şöyle yazmıştı: “Tarife uygulanan firmalar Çin’i bırakarak Vietnam ve Asya’daki diğer ülkelere yönelecektir. Bu yüzden Çin bir anlaşma yapmayı çok istiyor!”
Twitter’daki en son paylaşımında Trump üreticilerin yüksek vergi tarifelerinden kaçınmak için ABD dahil olmak üzere başka yerlere taşındıklarını duyurmuştu.
Trump 7 Haziran’da ise şu paylaşımda bulundu; “Çin mallarının ABD’de satılmaya devam edebilmesini sağlamak için destek veriyor. Pek çok firma, tarifelerden kurtulabilmek için Çin’i terk ederek ABD dahil olmak üzere diğer ülkelere gidiyor. Görünür bir maliyet artışı veya enflasyon olmamasına rağmen ABD’ye Milyarlar giriyor!”
Çin’e Ek Tarife
Uzayan ABD-Çin ticaret savaşı daha fazla sayıda şirketin tedarik zinciri faaliyetlerini Çin’in dışına taşıyacağını gösteriyor.
Nomura Yatırım Bankası’nın raporu bu konuyla ilgili olarak da şunları dile getiriyor: ” Daha da önemlisi, bu sonuçlar doğrulutusunda ABD daha önce tehdit ettiği şekilde Çin’den yapmakta olduğu 300 milyar dolar değerindeki ithalata da yüzde yirmi beş ek tarife uygularsa ve bu ithalat diliminin büyük kısmının da elektronik ürünler olduğu düşünülürse, bu durum daha fazla miktarda ithalat ikamesine yol açacaktır.”
Bu arada, Pekin’in ABD üzerine uyguladığı tarifeler daha çok soya fasulyesi, uçak, tahıl ve pamuk ürünlerinde bir yön değiştirmeyi getirdi. Örnek olarak alıcılar soya fasultesinde ABD yerine Arjantin, Brezilya, Şili ve Kanada’ya yöneldi.
ABD ile Çin arasında süregelen ticaret savaşı Pekin’in başlıca yapısal reformları gerçekleştirme konusunda verdiği taahhütleri gerçekleştirmekten geri adım attığı Mayıs ayının başında başladı ve bu durum Washington’un 200 milyar dolar değerindeki Çin mallarına uyguladığı vergi tarifelerini arttırmasına yol açtı. Çin rejimi de bu harekete, 60 milyar dolar değerindeki ABD malları üzerindeki tarifeyi arttırarak karşılık verdi.
Trump, Çinli lideri Xi Jinping ile bu ayın sonundaki G-20 liderler zirvesinde buluşacak. Trump bu buluşma ile ilgili olarak, 300 milyar dolar değerindeki Çin mallarına yeni tarifeler uygulayıp uygulamaycağına bu zirveden sonra karar vereceğini söyledi.
Bu ithalatın büyük çoğunluğunu tüketici malları, başlıca olarak da elektronik oluşturuyor ve bu durum gerçekleşirse de kazananın yine Vietnam olacağı öngörülüyor.
Bu knouyla ilgili olarak Citi analizcileri bir raporda “Vietnam, güçlü doğrudan yabancı sermaye yatırımı akışı ile tedarik zinciri göçünün faydalarından gözle görünür şekilde yararlanıyor” dediler.
Bu yılın ilk beş ayında, Citi’ye göre doğrudan yabancı sermaye yatırımı yüzde 69 oranında arttı.
Citi analizcileri, her şeye rağmen bu artışın tamamının ABD-Çin ticaret savaşı sonucu ortaya çıkan tedarik zinciri göçüne bağlanamayacağı görüşünde. Analizciler bu artışın bir kısmının Avrupa Birliği ile yapılan serbest ticaret anlaşmasının ve Asya-Pasifik Bölgesi’ndeki Kanada ve 10 ülkeyi kapsayan Trans-Pasifik Ortaklığı için Kapsamlı ve Yenilikçi Anlaşma’nın onaylanmalarının bir yan ürünü olduğunu düşünmekteler. Her iki anlaşma da geçen sene imzalanmıştı.
Haber: Emel Akan, Epoch Times
Çeviri: G. Hakan Koçman, Epoch Times TR
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.