Dünyanın en önemli doğa mucizelerinden biri olan Büyük Set Resifi, birbirinden ayrı 2,900 resif ve 900 adadan oluşuyor. 2,600 kmgenişliği olan bu göz kamaştırıcı bölge, dünyanın en büyük resif sistemi. Bu muazzam bölge, Avustralya’nın kuzeydoğusundaki Mercan Denizinde yer alıyor. 1981 yılında Kültür Mirasları listesine alınmış olan resifin yapısı, mercan polip’i denen milyarlarca küçük organizmadan oluşuyor. Bu küçük canlılar, geniş koloniler halinde yaşıyorlar.
Bu mercan resifi, uzaydan görülebilen tek canlı türü. Biz ona mercan diyoruz ama mercan dediğimiz şeyin kendisi bir deniz canlısı aslında. O yüzden Büyük Set resifi, dünya üzerinde yaşayıp ta uzaydan görülebilen tek canlı olarak isimlendiriliyor.
Mercan, aslında kireçtaşından bir iskeleti olan, yumuşak bir bedene sahip ve de resifin ana yapı malzemesini üreten bir organizma. Dolayısıyla, canlı bir resif, binlerce yıllık yaşam ve ölüm döngüsünü anlatan bir şölen aslında. Ana kütlesi, poliplerin önceki kuşaklarının boş iskeletlerinden oluşmakta. Mercanların duvarları, bazı yerlerde100 metre yüksekliğe kadar çıkabiliyor. Bu muhteşem doğa harikası, bizlere binlerce yıllık muhteşem bir tarihi, adeta ihtişamla sunuyor.
Resifte öyle büyük bir canlı çeşitliliği var ki, kendi başına bir dünya burası adeta. Mink balinası, mavi balina, kambur balina, milyonlarca balık, mercan, köpekbalığı, vatoz, denizanaları, 6 çeşit deniz kaplumbağası, Büyük Set Resifinde kendiliğinden yetişebiliyor. Bölge özellikle büyük gövdeli balinalar için çok önemli bir çiftleşme bölgesi. Anne balinaları yavrularıyla birlikte sıkça görebilirsiniz. 7 deniz kaplumbağası türünün 6 sı burada yaşıyor. Bu güzel canlıların hepsinin soyu tükenme tehlikesi altında olduğu için bu uzak adaları güvenli yuvalama bölgeleri olarak seçmişler.
Dünyanın hiçbir yerinde bulunmayan iki bin balık çeşidi burada yaşıyor. Her renkten, türden ve her biçimden balık ve deniz canlısı, inanılmaz bir görsel şölen oluşturuyor. Başka yerde göremeyeceğiniz deniz canlılarını burada birkaç metre arayla görebiliyorsunuz. Fakat maalesef, resiflere her gün 4000 kişi şnorkel turu ve dalış için gidiyor.
Büyük Set Resifi’nde 400 çeşit sert ve değişik mercan türü yaşıyor. Sert ve resif yapıcı mercanlar, farklı boyutlarda ve şekillerde olabiliyor. Renkleri canlı kırmızıdan tutun parlak sarıya, hatta siyaha kadar değişebiliyor. Onların aralarında ise kitonlar, salyangozlar, deniz tarakları, ahtapotlar yaşıyor. Aynı zamanda sayısız sünger, denizlalesi, kurtçuk, kabuklu ve dikenliler de varlıklarını burada sürdürüyor.
Bu kadar çok insanın resiflere gitmesi, çok hassas bir yapısı olan bölgeye zararlar vermeye başlamış bile. Kaçak yapılan balıkçılık ve mercanların toplanması da resiflere zarar veriyor. Son yıllarda hazırlanan araştırma raporları, Büyük Set Resifi’nin yavaş yavaş kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söylüyor. Hatta bazı raporlarda resifin 2050 yılında kaybolacağı tahmini bile yapılmış.
Deniz suyunun sıcaklığının artması ve karbondioksit oranının yükselmesi resiflerin yok olmasının önünü açıyor. Resifin yok olması demek oradaki tüm canlıların da son bulması anlamına geliyor. Bu tehlikeye dikkat çekmek amacıyla, Uluslararası Mercanlar Derneği, 2008 yılını “Mercan Koruma Yılı” olarak ilan etmiş durumda. Aslında durum çok acil, çünkü resiflerin görünümünde değişiklikler meydana gelmeye başlamış bile.
Bu güzelliklerin, bu zenginliklerin yaşamaya devam edebilmesi için insanoğlunun bir an önce aklını başına alması gerekiyor. Her şeye zarar veren insanoğlu ileride kendisinden başka hiç kimseyi suçlayamayacak çünkü.
Fotograflar:
http://devkazani.wordpress.com/2009/08/26/buyuk-set-resifi-great-barrier-reef/
http://www.sureyelken.com/etiket/buyuk-set-resifi/
