Michelangelo’nun Saklandığı Bu ‘Gizli Oda’ Dudak Uçuklatan Eskizlerle Dolu – Ama Neden Saklandı?

Michelangelo’nun 1530 yılında Papa’nın gazabından kaçmak için hayatından endişe eden bir kaçak gibi saklandığı güvenli evi ziyaret edebilirsiniz.

Sıkışık, dar odanın duvarlarına usta ressamın kendi esirinin grafitisini karalanmış olarak görebilirsiniz; kendi portresi, Laocoön, hatta İsa bile var. Bazı uzmanlar Sistine Şapeli’nin tavanından alınmış bir tarzın kopyası olduğunu düşünüyor.

Bu daha önce imkansızdı, ancak Kasım ayının ortasından itibaren sanatçının gizli odası halkın gezmesi ve bizzat deneyimlemesi için açık olacak. Orada saklanmak nasıl bir şeydi? Onu inzivada klostrofobiye katlanmaya iten neydi?

Hikaye şöyle devam ediyor, Michelangelo, Papa VII.Clement’in gözünden düştü ve Sagrestia Nuova’ya sığındı. Michelangelo’nun kendi tasarımı olan bu yeni mozole, Floransa’nın ünlü kubbeli Piazza di Madonna degli Aldobrandini’nin içindeki birkaç şapelden biridir. Bir mahzende, elinde zamandan başka bir şey olmayan sanatçı, birkaç parça kömür kullanarak düz duvarları güzelleştirmeye başladı.

Bu, cumhuriyetçi bir hükümetin Floransa’yı yöneten Médici ailesini devirerek 1527’de şehirden sürdüğü kısa bir kargaşadan sonraydı. Michelangelo kentin savunma amiri olarak görev yapmış ve Médici dostu güçlere karşı surların güçlendirilmesine yardımcı olmuştu. Güçlü Médici’lere karşı çıkmak, geçimi için aileye bağımlı olan sanatçı için biraz mantıksızdı. Ama meydan okudu. Sonuç olarak lanete uğradı.

Ancak devrim kısa sürdü. 10 ay süren mücadelenin ardından, kendisi de bir Médici olan Papa Clement VII ve ailesi şehri geri kazandı. İsyan sempatizanları cezalandırıldı. Michelangelo’nun arkadaşı San Lorenzo Başrahibi Giovan Battista Figiovanni, onu Médici’lerden Sagrestia Nuova’daki bir mahzende sakladı. Sadece 3 metre (9,8 fit) genişliğinde, 10 metre (32,8 fit) uzunluğunda ve 2,5 metre (8,2 fit) yüksekliğinde olan bu mahzen, günümüzde Michelangelo’nun gizli odası olarak adlandırılmaktadır.

İnsan anatomisi, sanatçı tarafından dışavurumcu fırça darbeleri ve dağınık eskizlerin yanı sıra daha rafine yakın plan çizimlerle inceleniyor. Bazıları neredeyse bütün figürler sunarken, diğerleri alt uzuvlar, omuzlar ve baş gibi detayların incelenmesidir. Sanatçı, yılanlar tarafından öldürülürken acı içinde kıvranan Yunan mitolojisindeki Truvalı rahip Laocoön’ün çarpık yüz hatlarındaki duyguyu yansıtıyor.

Medici Şapelleri Müzesi’nin küratörü Francesca de Luca yaptığı açıklamada, “Duvarları, tasarımda büyük netliği kanıtlayan işaretlerle çizilmiş, büyük ölçüde anıtsal boyutta çok sayıda figür eskiziyle dolup taşıyor gibi görünüyor” dedi.

Devam ediyor: “Bunlara, derinlemesine ve yüzeysel analizler arasında değişen, vücut detaylarını, yüz hatlarını ve sıra dışı pozları yakalayan çalışmalar eşlik ediyor.”

Bir süre Michelangelo’nun kendisini bir kilisenin çan kulesine kapattığı ya da bir arkadaşıyla birlikte saklandığı düşünülüyordu. Sonunda Médici’ler onu affedince ortaya çıktı. Ondan nazikçe Medicilerin mezarı olan mozoleyi bitirmesini istediler.

Michelangelo’nun gizli odası bir süre gizli kaldı; 1975 yılında temizlik sırasında duvarlarda testler yapılana kadar. Restoratörler, iki kat sıvanın altında, duvarlarda kömür ve kan rengi yapılmış birkaç figür buldular. Bazı çizimlerin üst üste binmesiyle bunların boyutları değişiyordu.

Müzenin o zamanki müdürü, Floransa cumhuriyet hükümeti ile Médiciler arasındaki kısa süreli çekişme sırasında sanatçının buraya sığınmış olabileceği varsayımında bulundu.

1975 yılından beri bu oda halka kapalıydı. Şimdi, sadece birkaç gün içinde, neredeyse elli yıl sonra, nihayet turlar kabul edilecek. Bay de Luca, “Burası bugünün ziyaretçilerine sadece maestronun yaratım süreciyle değil, aynı zamanda onun ilahi bir sanatçı olarak mitinin oluşumuna dair algıyla da doğrudan temas kurabilme gibi eşsiz bir deneyim sunuyor” dedi.

Müze, 30 Mart’a kadar devam edecek olan grup rezervasyonlarına başlamıştır. Ziyaret başına dört kişiyle sınırlı olan ve haftada en fazla 100 kişinin katılabileceği bir tura katılabilirsiniz. İdeal koruma koşullarını sağlamak için gruplar bilinçli olarak küçük tutuluyor. Çizimlerin LED ışığa maruz kaldığı dönemler arasında uzun süre karanlıkta kalması gerekiyor.

İtalya Müzeler Genel Müdürü Massimo Osanna, gizli odanın “olağanüstü büyüleyici bir yer olduğunu ancak dar alanın konumu nedeniyle son derece hassas olduğunu” söyledi.

Önceden rezervasyon yaptırmanız gerekmektedir ve turlar 15 Kasım’da başlayacaktır. Biletler kişi başı 20 Euro’dur (indirimli biletler için sadece 2 Euro); çocuklar ücretsiz girebilir. Ek olarak 3 Avro zorunlu rezervasyon ücreti ve Médici Şapelleri Müzesi’ne giriş için 10 Avro alınmaktadır.

Haber : Michael Wing, The Epoch Times

Çeviri : Tijen A.Ç., The Epoch Times, Türkiye