Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, yılın ikinci enflasyon raporu bilgilendirme toplantısında bankanın değerlendirme ve tahminlerini paylaşıyor. TCMB, 2024 sonu enflasyon tahminini iki puan artışla yüzde 38’e yükseltti.
Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, yılın ikinci enflasyon raporu bilgilendirme toplantısında konuşmasından satır başları şöyle:
Merkez Bankası’nın temel amacı fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmektir. Fiyatlama davranışlarını ve enflasyon beklentilerini yakından takip ediyoruz.
Enflasyon hedeflerimizle uyumlu seviyelere gerileyene kadar sıkı para politikası duruşumuzu korumakta kararlıyız. Enflasyon beklentilerinde kalıcı bir bozulmaya kesinlikle izin vermeyeceğiz.
Küresel büyümede 2024 yılında sınırlı bir artış öngörülmektedir. Emtia fiyatlarında son dönemde genele yayılan bir artış gözlenmektedir.
Jeopolitik gelişmeler ve sıkı politika öne çıkan küresel risk faktörleridir. Küresel enflasyon hedeflerin üzerinde seyretmeye devam etmektedir, merkez bankaları parasal sıkılığı korumaktadır.
Gelişmiş ülke merkez bankalarının daha geç ve daha yavaş faiz indirimine gideceğine dönük beklentiler bir önceki rapor dönemine göre güçlenmiştir. Son dönemde gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışları gözlenmiştir.
Yurt içi talepte direnç sürerken bazı normalleşme işaretleri mevcuttur. Net ihracatın büyümeye negatif katkısı azaldı. Parasal sıkılaştırmanın iç talebe etkilerini çeşitli göstergeler üzerinden yakından takip etmekteyiz. Arz koşulları talep koşullarına kıyasla daha ılımlı bir seyir izlemektedir.
Çıktı açığının ilk çeyrekte bir miktar arttığı tahmin edilmektedir. PMI verileri ikinci çeyrekte üretimde ılımlı bir zayıflamaya işaret ediyor. Toplam talep koşulları enflasyonist düzeyde seyretmektedir. Çıktı açığı dezenflasyonist sürecinin önemli bir bileşeni olacak.
Cari işlemler dengesindeki iyileşme devam ediyor. Sıkı para politikası talebi dengeleyecek.
Yılın ikinci yarısında, parasal aktarımın gecikmeli etkisiyle iç talepte zayıflama olacağını, cari dengede iyileşmenin devam edeceğini öngörüyoruz.
Tüketici enflasyonu öngörülen tahmin aralığının üzerinde gerçekleşmiştir. Enflasyon göstergeleri ana eğilimde gerilemeye işaret etmektedir. Enflasyon nisanda yüzde 69,38 ile tahmin aralığının 0,9 puan üzerinde tamamladı.
Öngörülerimizin aksine yılın ilk çeyreğinde toplam talep koşulları güçlü seyretmiş, kredi koşullarında artış gerçekleşmiştir. Reel ücret artışları talebi destekledi.
Ana eğilimdeki yüksek seyirde hizmet fiyatlarının rolü belirgindir. Son dönemde hizmetler grubundaki fiyat artışlarının diğer gruplara kıyasla daha güçlü seyrettiğini görüyoruz. Hizmet enflasyonu aylık bazda yavaşlamakla birlikte yüksek bir seyir izlemektedir. Gelişmiş ülkelerde de hizmet enflasyonu manşet enflasyonun üzerindedir.
Konut piyasasındaki gelişmeleri öncü gösterge olarak yakından takip ediyoruz. Konut fiyatlarındaki artış eğilimi yavaşlamaktadır. Konut fiyatlarının artış eğilimi tüketici fiyatlarındaki artış eğiliminin altında seyretmektedir.
Konut fiyatlarındaki yavaşlamanın ilerleyen dönemde gecikmeli olarak kira artışını sınırlayabileceğini değerlendiriyoruz. Dayanıklı tüketim mallarında fiyat artışlarının yavaşlaması beklenmektedir.
Parasal sıkılaştırmanın beklentiler üzerindeki etkisi yakından takip edilmektedir. Enflasyon beklentilerinin tahmin aralığına yakınsaması, dezenflasyon açısından kritik önemdedir. Kararlarımızın enflasyon beklentilerinde iyileşme sağlayacağını, piyasa beklentileri ile ara hedefimiz arasındaki farkın kapanacağını öngörüyoruz.
Parasal duruş belirgin şekilde sıkılaştırılmıştır. Parasal aktarım mekanizmasını destekleyen ve güçlendiren adımlar atılmıştır. Likidite gelişmelerini yakından takip ederek, sterilizasyon araçlarını gerektiğinde etkin bir şekilde kullanacağız. Miktarsal sıkılaştırma ile fazla likidite sterilize edilmektedir.
Parasal sıkılaştırma finans piyasalarına hızlı ve güçlü bir şekilde yansıyor. Kredi faizlerinin geldiği seviye iç talebin yavaşlamasına destek verecek. Tüketici kredi büyümesi zayıflamaktadır.
Son verilen yabancı para mevduatından TL mevduatına geçişin hızlandığını gösteriyor. Parasal politika duruşumuz ve makroihtiyati çerçeve mevduat faizlerinin TL’ye geçişi destekleyecek seviyelerde kalmasını ve tasarrufların artmasını sağlayacak.
TL mevduat payı artmaya devam etmektedir. Son dönemde yabancı para kredilerinin arttığını gözlemliyoruz.
Gıda enflasyonu 2024 sonu tahmini yüzde 34,6’dan yüzde 35,5’e, yıl sonu manşet enflasyonu tahminini yüzde 36’dan yüzde 38’e yükseltiyoruz. 2025 sonu enflasyonu tahminini yüzde 14’te, 2026 sonu tahminini yüzde 9’da sabit bırakıyoruz.
2024 ham petrol fiyatı tahminimizi önceki rapordaki 83,6 dolardan 86,4 dolara yükseltiyoruz.
Haziran’dan itibaren yaşayacağımız dezenflasyon sürecinde enflasyonu belirlediğimiz ara hedeflerle uyumlu olacak şekilde düşürmek için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceğiz.
Enflasyonda zirveyi mayıs ayında göreceğiz. Şu anki hesaplarımıza göre baz etkisi ve doğalgaz etkisiyle enflasyonda zirvenin yüzde 75-76 civarında olacağını öngörüyoruz. Mayısta B ve C endekslerinin yüzde 3’ün biraz altında olacağını düşünüyoruz.
İlk dört ayda 4 puana yakın ilave enflasyon gerçekleşti, bunu tamamen telafi etmek ek sıkılaştırma ile dahi pek kolay görünmüyor.
Marttaki sıkılaşmanın etkisini çok hızlı görmeye başladık; enflasyon hedefinde üst bandı aşacağımız kanaatinde değiliz. (TCMB Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay)
Yönetilen yönlendirilen fiyatların belirlenmesi hususu da önemli, harcamalarla ilgili tasarruf tedbirleri hazırlanıyor. İkinci devrede ve 2025 yılındaki dezenflasyon sürecinde bundan destek alacağımızı düşünüyoruz.
Likidite yönetimi için döviz biriktirdikçe swapları kapattık ama swap bakiyesi yetersiz olabiliyor. Likidite fazlasının geçici olduğunu değerlendiriyoruz, bir süre depo ihaleleriyle devam edeceğiz. Likidite yönetimi önümüzdeki dönemde oldukça önemli.
Kredi kartlarında sadece azami faizi düzenleme yetkimiz var, yakında bir ayarlama yaptık, veriler bunun harcamaları epey makulleştirdiğini gösteriyor. Şu aşamada kredi kartı faizleri konusunda ek önleme ihtiyaç yok
KKM 70 milyar dolara indi, bu miktarın yüzde 90-95’i döviz dönüşümlü KKM; bundan sonra kademeli bir azalış öngörüyoruz. Şeffaflık adına döviz cinsi olarak da yayımlanmasını değerlendiririz.
Bir ila üç aylık mevduat faizi ortalama yüzde 67-68 civarında; TL’de ciddi bir reel getiri olduğu aşikar.
Piyasa koşullarını bozmayacak şekilde döviz alımı yaparak rezerv pozisyonumuzu düzeltmeye gayret ediyoruz. Dönem dönem TL’ye çok talep olunca bizim için rezerv biriktirme fırsatı oluyor. Kur ve rezerv korusunda bir hedefimiz yok.
Asgari ücret konusu TCMB uhdesinde değil, dolayısıyla bir tavsiye verilmesi söz konusu değil. Şu anda ücretlerin yüksek enflasyondan dolayı erimesi söz konusu, dolayısıyla yapmamız gereken dezenflasyonu sağlamak.
Üst kupür banknota ihtiyaç olup olmadığı bir çok faktöre bağlı, ihtiyaç görülürse gerekli adımları atacağız.
TL’de para politikası sıkılığımız çerçevesinde bir miktar reel değerlenme görüyoruz ama bir tahmin vermem doğru olmaz.
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan yılın ikinci enflasyon sunumu sonrası gazetecilerden gelen sorularına yanıt verdi. Karahan yüksek enflasyonla gündeme gelen 500 ve bin TL’lik banknotlar geleceğine dair soru üzerine şunları söyledi:
“Paranın kendisi ortada yokken bununla uyumlu makinası nasıl oluyor bilmiyorum. Üst banknota ihtiyaç olup olmadığı birçok faktöre bağlı. Teknik değerlendirmelere göre karar veriyoruz. Tedavüldeki kupür kompozisyonunun değişimlerini de dikkate alıyoruz. Analizler sonucunda ihtiyaç görülürse gerekli adımları atacağız.”
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.