E-Kitap, Tablet ve iPad Uyku Düzenini Bozuyor
Gece uykudan önce iPad, e-kitap ve tablet gibi yüksek ışık yayan cihazlar ile okuma yapmanın uyku bozukluğuna sebep olduğu tespit edildi. Bu tür cihazların yaydığı mavi ışığın, genelde bir başucu lambasındaki ışıktan daha yüksek olduğu ve bu sebeple uyku düzenini sağlayan melatonin hormonunun daha az ve geç salgılandığı bildirildi.
Konuya ilişkin yapılan araştırmanın bulguları, Aralık ayında Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) dergisinde yayınlandı. Raporda son yıllarda okuma, iletişim ve eğlence amaçlı elektronik cihazların kullanımının büyük ölçüde arttığı vurgulandı. Vücuttaki melatonin hormonu dikkate alınarak yapılan bu çalışmada, mavi ışıklı ekranın bu hormonun salgılanmasını ciddi oranda etkilediği ortaya çıktı.
Nörobilimci, Penn State Üniversitesi’den Yardımcı Profesör Anne-Marie Chang “Elektronik cihazlar, doğal ışıktan daha yüksek yoğunlukta mavi, kısa dalga boylu ışık yayarlar. Bu da, doğal ışıktan farklı olarak, uyku ve biyolojik saat üzerinde büyük bir etki yaratır” dedi. Chang ve meslektaşları iki hafta boyunca 12 yetişkini incelemeye aldılar. Katılımcılar uykudan önce iPad ve normal kitap okudular. Araştırmacılar, katılımcıların melatonin seviyelerini, uyku ve ertesi günkü uyanıklık seviyelerini ve diğer uyku ile ilgili değerleri yakından izlediler.
Katılımcılar beş gece arka arkaya e-kitap, sonrasında da 5 gece normal kitap okudular. Hergün 18:00 ile 22:00 arası 4 saat okuma yaptılar ve 22.00’de yatıp, sabah 6.00’da kaldırıldılar.
IPad’den okuma yapan katılımcıların 10 dakika daha geç uykuya daldığı, ciddi ölçüde daha az REM (hızlı göz hareketleri) evresine sahip olduğu tespit edildi. Chang, “Bizi en çok şaşırtan bulgu ise, elektronik cihazdan okuyan bireylerin ertesi gün daha yorgun ve daha az uyanık olmalarıydı. Bu, gün içerisindeki performans üzerinde ciddi bir etkiye sahip ve bu etkiler, deney ortamına kıyasla gerçek hayatta daha da kötü olabilir” dedi.
Cihazlar arasında en çok ışık yayanın ise iPad olduğu bildirildi. Ayrıca televizyon ve bilgisayar gibi cihazlar da aynı etkiye sahip.
Bu çalışmalar oldukça endişe verici çünkü düşük melatonin kolon, meme ve prostat kanserlerine yakalanma riskini artırıyor. Bu, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yapılan bir araştırma tarafından da teyit edilmiştir.