Çocuk Annesinin Kaybolmadığını Ne Zaman Anlar? (Nesne Devamlılığı)
İnsan, doğumdan itibaren pek çok aşamadan geçerek gelişim sağlar. Araştırmacılar belli davranışların belli yaş aralıklarında yapıldığını gözlemlemişlerdir. Genellikle çocuk bu aşamalardan her birini tamamladıktan sonra bir sonraki aşamaya geçer . Emekleme , sıralama , yürüme gibi. Bu dönemlere çeşitli isimler vermişlerdir. Mesela ‘nesne devamlılığı ‘ da bunlardan birisidir.
Nesne devamlılığı bir nesne veya kişinin çocuğun görüş açısından çıksa bile hala var olduğunu, kaybolmadığını anlaması demektir. Bu aynı zamanda etrafında olan bitenin anlaşılmaya, anlamlandırılmaya başlandığı dönemdir. Bebek gördüğü duyduğu insanları, olayları tanımaya, hafızaya almaya başlar. Buna aynı zamanda toplumsal yargıların oluşmaya başladığı dönem denebilir. Bu dönemi sağlıklı bir şekilde atlatmak ilerde oluşacak davranışların temelini atabilir.
Nesne devamlılığı ne zaman kazanılır?
4- 5 aylık bebekler elinden düşürdüğü oyuncağı aramaz. Oyuncağın yok olduğunu düşünür. Bebeğin elinden düşürdüğü oyuncağı aramaya başlaması yaklaşık 8 aylık olunca gerçekleşir. Bu aynı zamanda hafızanın da gelişmeye başladığının göstergesidir. Bebek 9 aylık olunca oyuncağını düşürdüğünü anlar ve onu aramak ister. Ya da annesi odadan çıktığı zaman onun kaybolmadığını evin içinde olduğunu anlar. Kuramcı Piaget’e göre bu durum bebeğin daha önce refleksif davranıştan bilinçli davranışa geçmesi anlamına gelir.
Yaklaşık 8. ayda başlayan nesne devamlılığı yaklaşık 18. aya kadar devam eder.
Bu dönemde (özellikle 0-1 yaş) çocuğun ihtiyaçlarının bekletilmeden yerine getirilmesi çok önemlidir. Yetişkinler için çok basit gibi gelen bazı davranışlar çocuk için çok önemlidir. Mesela oyuncağını düşüren bir bebeğe oyuncağını hemen tekrar geri verdiğinizde oyuncağın kaybolmadığını anlaması daha kısa sürecektir.
Gelişim aşamalarını sağlıklı bir şekilde geçiremeyen çocuklar hayatlarının ilerleyen dönemlerinde bunu davranışlarında gösterebilirler. Örneğin söylediği bir yalanın başkaları tarafından anlaşılmayacağını sanmak gibi. Bir çok konuda sabit düşünceler , takıntılar oluşturmak gibi….
Ailelerin çocuklarına vereceği ahlaki eğitim onların gelişim dönemleriyle uyum sağlarsa başarılı olur.
Bu nedenle üniversitelerin bütün bölümlerinde bir dönem çocuk gelişimi dersi konulması, çocuk gelişimindeki en temel konuların herkes tarafından öğrenilmesi toplumun geleceği açısından çok büyük fark yaratacaktır.