Çin insanından gerek ırk, gerekse kültür bakımından farklı olan Tibet halkı, geleneksel olarak Dalai Lama adı verilen ruhanî önder tarafından yönetilirdi. Tibet 18. ve 19. Yy.’de Çin’in “etki alanı” içinde sayılmıştır. Ancak, 1913-1950 yılları arasında zayıf Çin yönetimi Tibet’teki askerî varlığını sürdürememiş ve bundan yararlanan Dalai Lama, uzun süre ülkesinin tam bağımsızlığının uluslararası alanda tanınması için çok çaba göstermişse de, başarılı olamamıştır.
14. Kutsal Dalai Lama, 6 Temmuz 1935’de kuzeydoğu Tibet’de dünyaya gelmiş, uzun aramalar sonucunda iki yaşındayken gösterdiği mucizelerle 13. Kutsal Dalai Lama’nın reenkarnasyonu olarak tanınmıştır. Ekim 1939’da Tibetin kutsal şehri Lhasa’ya yerleşmiştir.
1949’da yeni kurulan Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti Tibet’i işgal etmeye başlayınca genç yaşına rağmen ulusal kabine başkanlığı görevini de üstlenmek durumunda kalan Kutsal Dalai Lama dokuz yıl boyunca Çinli işgalcilere karşı barışçıl, şiddet karşıtı bir politika izlemiş, fakat Çin hükümeti giderek artan bir şiddetle kendilerine direnen savunmasız onbinlerce Tibet’liyi katletmiştir. Çinlilerin kutsal şehir Lhasa’yı kuşatmaya almaya başlamasıyla, Hindistan başbakanı Nehru’nun daveti üzerine Kutsal Dalai Lama barışçıl mücadeleyi sürdürmek üzere himalayaları aşarak 31 mart 1959’da Hindistan’a geçiş yapmıştır.
Kutsal Dalai Lama ile birlikte yaklaşık 80.000 Tibetli Hindistan’a geçiş yapmış ve buradan Hindistan’ın değişik yerlerine, Nepal, Bhutan ve dünyanın değişik yerlerine mülteci olarak yerleşmiştir (Çin yönetiminden kaçabilenler bugün hala geçiş yapmaktadır).
Kutsal Dalai Lama, barışçıl politikaları ve Tibet’in özgürlüğü için şiddet karşıtı mücadelesi nedeniyle 10 Aralık 1989’da Nobel Barış Ödülü almıştır. Kutsal Dalai Lama’nın Sonsuz Şefkat Bodhisatvası’nın bedenli bir ifadesi olduğuna inanılır.
Kaynak : Vikipedi
