AB, Enerji Şartı Anlaşması’ndan Çekiliyor

AB, enerji sektöründeki yatırımları korumayı hedefleyen Enerji Şartı Anlaşması’ndan çıkış için bildirimde bulundu.

Açıklamada”27 Haziran’da Avrupa Birliği, Enerji Şartı Anlaşması’ndan çıkmak için son ve resmi adımı attı. Belçika başkanlığı tarafından temsil edilen ve Birlik adına hareket eden Konsey Başkanı, Enerji Şartı Anlaşması’nın emanetçisine Birliğin Enerji Şartı Anlaşması’ndan çekildiğini yazılı olarak bildirdi. Geri çekilme, depozitörün bildirimi almasından bir yıl sonra geçerli olacaktır .
Belçika Enerji Bakanı Tinne Van der Straeten de konuyla ilgili açıklamasında,Belçika yol haritası olarak bilinen üye ülkeler arasında varılan siyasi uzlaşma sayesinde, Avrupa Birliği ve Euratom bir yıl içinde Enerji Şartı Anlaşması’ndan ayrılırken, geri kalan üye ülkeler modernize edilen Anlaşmayı destekleyebilecek. Bu, Konsey içindeki çalışmanın özünü yansıtmaktadır” değerlendirmesinde bulundu.Açıklamada;30 Mayıs 2024’te kabul edilen iki kararla Avrupa Birliği Konseyi, Avrupa Birliği ve Euratom’a Enerji Şartı Antlaşması’ndan ayrılmaları için son yeşil ışığı verdi; aynı zamanda, kalan üye devletler bir sonraki Enerji Şartı Konferansı’nda oylandığında modernizasyonunu destekleyebilecekler. Bu kararlar, Enerji Şartı Antlaşması için Belçika yol haritası olarak bilinen siyasi bir uzlaşmanın iki sütununu oluşturdukları için birbirine bağlıdır .
Enerji Şartı Anlaşması (ECT), 1998 yılında yürürlüğe giren çok taraflı bir anlaşma olup, enerji sektöründe yatırım koruması, uyuşmazlık çözümü, transit ve ticaret gibi konularda hükümler içermektedir.

Komisyon, 7 Temmuz 2023’te, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Paris Anlaşması kapsamındaki AB iklim hedefleriyle artık uyumlu olmadığını değerlendirerek, Birliğin Enerji Şartı Antlaşması’ndan çekilmesine ilişkin bir Konsey kararı teklifiyle birlikte, Euratom için de benzer bir teklif sundu; bunun başlıca nedeni, fosil yakıt yatırımlarının devam etmesi konusundaki endişelerdi.

Komisyon, 1 Mart 2024 tarihinde, Enerji Şartı Konferansı’nın ilgili toplantısında sırasıyla Avrupa Birliği ve Euratom adına alınacak pozisyona ve kalan üye devletlerin güncellenmiş Enerji Şartı Anlaşması’nı onaylayıp onaylamamalarına ilişkin iki taslak Konsey kararı önerdi.

Dört karar, Konsey içinde varılan uzlaşmanın iki ayağı olarak 30 Mayıs 2024’te resmen kabul edildi.” denildi.
Anlaşmada, AB ülkelerini ayrılmaları durumunda dahi mevcut fosil yakıt yatırımlarını 20 yıl boyunca koruyacak sonlandırma hükmü bulunuyor.

İtalya’nın 2016’da ayrıldığı anlaşmadan, Almanya, Fransa, İspanya, Danimarka, Lüksemburg, Hollanda ve Polonya gibi ülkeler çekilmeyi planlıyordu.