ABD, Suriye’de Esad’ı devirmek için mücadele veren El-Nusra Cephesi hareketini yabancı terörist organizasyonlar listesine aldığını bugün ilan etti.
Suriye’de Esad rejimi aleyhinde oluşturulan bu yeni grubun ABD aleyhinde faaliyet yapmamasına rağmen teröristler listesine alınması ABD’nin Suriye siyaseti hakkında şaşkınlığa yol açtı.
Yahoo News’de Dan Murphy imzalı tahlil yazısında ele alınan gelişmelere göre, ABD Suriye siyasetinde değişkenler karşısında karar almakta zorlanıyor. ABD devlet mercilerinden yapılan açıklamaya göre, Suriye’deki El-Nusra hareketi Irak’taki El-Kaide örgütünün bir uzantısı olarak faaliyet yapıyor. Suriye’nin doğusunda kalan Irak’ın Anbar Vilayeti ve Fırat nehri civarında yaşayan Suriyeliler, Irak Harbi boyunca akrabalarına ve kardeşlerine yardım için Irak’a akın etmişlerdi. Şimdi Irak’ta Şii hâkimiyetine karşı mücadele eden Iraklı El-Kaide mensupları Suriye’de Esad’a karşı mücadele eden kardeşlerine geçmişten kalan şükran borçlarını ödemek için Suriye’ye akın ediyorlar.
Bugün Suriye’nin doğusunda Esad’a karşı mücadele eden El-Nusra Cephesi, Irak, Afganistan ve Libya’dan insan ve para kaynağı ile yardıma gelen ‘selefi gaziler’ ile zaferler elde ediyorlar.
ABD Irak’ta Sünni Arapların Baas Rejimini yıktıktan sonra ülkede Şii Çoğunluk olan Arapların iktidara gelmeleri Sünni Arapların öfkesine yol açmıştı. Suriye’de ise küçük bir azınlık olan Alevilerin çoğunluk olan Sünniler tarafından iktidardan indirilmeleri ihtimali devam ediyor. Irak’ın Şii Başbakanı Nuri El Maliki ise bu gelişmeler esnasında Suriye’deki Baas iktidarını destekliyor. Çünkü Maliki, Suriye’de kendisine yakın olan Esad rejiminin yıkılmasıyla başa geçecek olan Sünnilerin Irak’ın batısındaki Anbar’dan kuzeyindeki Musul’a kadar olan Sünni bölgelerle işbirliği yaparak bu bölgelerde Maliki’nin iktidarının tamamen sarsılacağı ve yok olacağından korkuyor.
ABD için ise mevzu hala karmaşıklığını muhafaza ediyor. Obama idaresi Esad’ın devrilmesini destekliyor ancak Suriye’deki kimyevi silahların varlığını düşündüğünde ABD hala Esad’ın yerine nasıl bir idarenin getirileceğine karar verebilmiş görünmüyor. Eğer Esad devrilirse takip edecek hadiselerin Libya’da olduğuna benzer şekilde ülkenin her tarafında silahların yağmalanması gibi karmaşık bir hal alacağından şüphe ediliyor.
Suriye’deki sinir gazları gibi silahların El-Kaide’nin eline geçme ihtimali ABD’yi buna mani olmak için askeri bir harekat tertip etmek mecburiyetinde bırakabilir.
İşte bu gelişmeler ışığında bugünkü açıklama bir mana ifade ediyor. ABD, Suriye’de Esad sonrası kendisine yakın bir idare görmek istiyor. Bunun için ABD, Suriye dışında sürgünde bulunan Suriyelilerden müteşekkil yeni bir Suriye idari zümresini desteklerken ABD’nin düşmanı El-Kaide’nin Suriye uzantısı olan El-Nusra da günden güne güçleniyor. Washington Yakın Doğu Enstitüsü’nden Aeron Zelin, Suriye’deki mücadelede bazı kaynaklara göre son hadiselerde “şehitlerin” yarısının El-Nusra mensubu olduğunu ifade etti.
Zelin, ABD’nin kendisine herhangi bir taarruzda bulunmayan bir grubu “terörist” olarak tarif etmesinin alışılmışın çok dışında bir gelişme olduğunu söylüyor. Çünkü ABD kendisine on seneden fazla bir zamandan beri Afganistan’da saldıran Hakkani Hareketi’ni daha bu Eylül’de terörist olarak tarif etmişti.
Ancak Suriye’de diğer isyancı muhaliflerin El-Nusra’yı reddetmelerini beklemek de hiç kolay olmayacaktır. Çünkü Irak’ta olduğu gibi Suriye’de en cüretkar ve gözü pek savaşçılar cihatçı isyancılardan müteşekkildir. El-Nusra Cephesi, Irak’taki El-Kaide tecrübesinden öğrendi ki masum halka düpedüz saldırmak ve düşmanı gördüğü herkesin kafasını kestikleri videoları teşhir etmek faydasız bir harekettir. Aşırı fikirlere sahip olmasına rağmen harpte kahramanca vuruşmalarından ötürü El-Nusra mensupları diğer isyancılardan da takdir görmektedir.
Dolayısıyla ABD’nin bu son açıklaması, Suriye’deki muhalif grupların desteğini azaltır mı sorusuna cevap vermek ve bunun nasıl olacağını tahmin etmek zor olacaktır. Çünkü Suriye’de Esad muhalifi insanlar iki senedir acı çekmekten öfkeli ve zafere susamış bir haldeler. Başından beri muhaliflere sadece biraz yardım yapan ABD’nin bu açıklamasına rağmen muhalifler nereden yardım gelirse oraya tutunacaklardır.
Suriye’ye gelen silah ve para yardımının büyük kısmı Suudi Arabistan ve Katar gibi körfez ülkelerinden gelmektedir ki bunların yardımları El-Nusra gibi aşırı grupların ellerinde toplanmaktadırlar.
ABD, bilindiği gibi ‘terörist’ olarak gördüğü gruplara destek sağlamamaktadır ve bu tarz grupları destekleyen Suudi Arabistan gibi ülkelere yardımı kesmeleri için baskı yapmaktadır. Oysa bu defa ABD’nin açıklaması sanki Esad’a yardım edercesine bir hal almaktadır. Çünkü Esad da El-Nusra zuhur etmeden çok öncesinden beri açıkladığı gibi kendi idaresine karşı mücadele eden herkesi terörist olarak görmektedir.
