Artık Kadınlar Ayşe Paşalı Gibi Kurban Olmayacaklar
Gün geçmiyor ki haberlerde eski eş ya da evli olduğu kocası tarafından öldürülen kadınlarla ilgili bir haber çıkmasın. Trafik kazaları haberleri verilir ya günlük ya da yaz aylarında orman yangınları gibi.
Artık kadın cinayetleri haberleri de neredeyse aynı kalıpta . ‘’Boşandığı ya da ayrı yaşadığı eski eşi tarafından konuşmaya ve ikna edilmeye çağrılan………………..eski eşi tarafından eve dönmeye razı edilemeyince eşinin cinnet geçirmesi üzerine çıkardığı tabancasıyla vuruldu. Cinnet geçiren eş daha sonra silahı kendisine de sıkarak intihar etmek istedi.’’gibi… Genelde bu durumdaki koca çaresiz ve kaybedecek hiçbir şeyi kalmayan bir insanın göstereceği refleksle hareket ediyor.
Bir diğer grup var ki bunlar çoğunlukta olan grup. Evliliği süresince yapmış olduğu eziyet ve şiddeti sürdürmek istiyor. Eğer kadın bu eziyet ve şiddetten kurtulmaya çalışıyorsa ve bunun için de boşanmayı ve ya ailesine sığınmayı seçmişse intikam için zarar vermek isteyen hastalıklı bir kişiliğe sahip erkekler. Son zamanlarda aile içi şiddetin bu kadar artmasının nedenlerini psikologların, sosyologların iyi araştırması gerekir. Hayatın bir ekonomik sistem üzerine kurulmuş olduğu ve aile içi anlaşmazlıklarda ekonomik nedenlerin ön planda olduğu görünse de sebebin çok daha derinlerden gelen bir toplumsal değişimden kaynaklandığı söylenebilir.
Eski koca şiddetinin sembolü olan Ayşe Paşalı olayında olduğu gibi bir de kadınların yaşamış oldukları bu çaresizlikte korunamamasının adli boyutu var. Ayşe Paşalı boşandığı eski eşinden şiddet ve tehdit görmüş, korunması için adli makamlardan yardım istemiş, fakat eşinden boşandığı için kanunen korunma isteği reddedilmiş ve göz göre göre ölüme gitmesine seyirci kalınmıştı.
Paşalı’nın ölümü üzerine Ailenin Korunması Yasası’nda düzenlemeler yapılmış, Adalet Bakanlığı harekete geçerek mahkemeleri artık eski eşten gelen tehtidleri de dikkate almak zorunda bırakmıştı. Kadından Sorumlu Devlet Bakanlığı ile birlikte Ailenin Korunması Yasası’nda yapılan düzenlemeye göre, eski eş de şiddet ve tehdit karşısında koruma kararı verilecek isimler arasında.
Düzenleme bu ay içinde mecliste yasalaşacak. Düzenlemeyle mahkemeler tehdit ve tacizde bulunan eski eş için de koruma ve uzaklaştırma kararı alabilecek. Bu karara uyulmaması durumunda 3 aydan 6 aya kadar hapis cezası verilebilecek. 4320 sayılı Ailenin Korunması Yasası’nda öngörülen“Koruma, uzaklaştırma ve hapis cezalarının” uygulanacağı kişiler olarak, “Kusurlu eş ve aile bireyleri” ifadesi kullanılıyor. Mahkemeler, tehdit ve tacizde bulunan eski eş için de koruma ve uzaklaştırma gibi kararlar alabilecek. Bazı mahkemeler, bu ifadeyi gerekçe göstererek, eski eşlere yönelik olarak “koruma kararı” almayabiliyor. Oysa bireylerin, tehditte bulunan herhangi biri için Cumhuriyet Savcılarına başvurma ve tedbir alınmasını isteme hakkı bulunuyor.
Yasadan kaynaklanan sorunun çözümü için tek maddelik bir düzenleme ile tartışmaların sona ermesi için “eski eş” ifadesi konulacak. Buna göre, sadece eski eş değil, “hukuki bağı ortadan kalksa bile eski akrabalar, yani eski eş, eski kayınvalide, eski kayınpederden gelen şiddet de koruma kapsamında olacak. Bu kişiler için eve ve işyerine yaklaşmama, iletişim araçlarıyla rahatsız etmeme, silah ve benzeri araçlarını zabıtaya teslim etme gibi cezalar verilebilecek.
Yasanın düzenlenmesiyle birlikte emniyet güçleri de yardım isteyen kadınlara daha duyarlı davranmalı. Bunun güzel bir örneği de İzmir Emniyet Müdürlüğü’nün başlattığı uygulama. Emniyet Müdürü Ercüment Yılmaz, eşine şiddet uygulayan personelini açığa alarak kadınlara yönelik şiddete karşı olan duyarlılığını gösteren örnek bir yönetici.
İzmir’de eşinden şiddet gören ve hayatının tehlikede olduğunu bildiren kadınların artması üzerine Asayiş Şube Müdürlüğü ve İlçe Emniyet Müdürleri bu kadınları ve eşlerini incelemeye aldı. Yapılan inceleme sonucu tehlikenin boyutunu tespit eden polis müdürleri, Emniyet Müdürü Ercüment Yılmaz’ın talimatıyla koruma talebindeki kadınları, oturdukları bölgede görev yapan asayiş ve karakol ekiplerine zimmetledi. İncelemelerde boşandığı veya boşanmak istediği eşinden ölüm tehditleri aldığı belirlenen kadınlar ise birden fazla ekibe zimmetlendi.
İzmir Emniyetinin uygulaması umarız tüm Emniyet Müdürlüklerine örnek olur ve korunmasız olan bu kadınlar artık bu kadar kolay hedef olmazlar.