Bilim Kurulu Toplantısı Sonrası Sağlık Bakanı Kritik Açıklamalarda Bulundu

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Bilim Kurulu Toplantısı sonrası Covid-19 ile ilgili son gelişmelere ilişkin kritik açıklamalarda bulundu.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıklamaları şöyledir :

“Coronada tedavi yöntemlerimiz değişiyor. Bu sadece bizde değil tüm dünyada da geçerli bir durum. Şimdiye kadar virüse karşı birçok tedbiri hayata geçirdik.

Türkiye sağlık sistemi, pandemiyi sürpriz olarak karşılamadı. Hazırlık planı çerçevesinde proaktif davranmaya gayret ettik. Yoğun bir mücadele dönemine girdik.

Kurban Bayramı sonrası Anadolu’da artış yaşadık. Bazı illerde yüzde 100’ü aşan artışlar oldu. Eksiklerimizi, hatalarımızı, ihmal ettiklerimizi en detayına kadar tespit etmeye çalıştık.

Temmuz’dan sonra veri tablomuzda hasta kavramını kullanmayı tercih ettik. Dünyadaki hasta karşılaştırmalarında uyum sağlamak ve sistemi riske eden durumu yansıtmak adına ağır vakalarımızın sayısını da paylaşmayı tercih ettik.

Hastanelerimizde yük oluşturan, yer yer hastanelerimizde yoğunlukla bizi zor duruma düşüren hastalardır. En kritik olan yoğun bakım servisleri. Hasta ve ağır hasta sayılarını her gün eksiksiz paylaştık.

Artık semptom göstermeyen hastalarımızı da tabloda göstermeyi planlıyoruz.

Pandemi seyrini daha iyi anlayabilmek, sağlık sisteminin verdiği yanıtı daha iyi kavrayabilmek, rehavete düşmemek için dikkatimizi günlük hasta sayılarına ve ağır hasta sayılarına odaklanmamızı tavsiye ederim. Dünyaya paralel olarak ülkemizde de 16 ayrı aşı çalışması yapılmaktadır. Aşı adayları geliştirmeye çalışan ender ülkelerden biriyiz.

44 gönüllüye uygulama yapıldı. Şu ana kadar ciddi bir yan etki görülmedi. İkinci doz aşılama 26 Kasım-14 Aralık tarihleri arasında yapılacak. Nisan ayında ilk aşımıza kavuşmayı ümit ediyorum. 15 aşı da desteklenmeye devam edilmektedir. Aşı konusunda çalışma yapan bütün bilim adamlarımızı ayrım yapmaksızın destekliyoruz. Bu arada da Çin ve Almanya kaynaklı aşıların ülkemizde çalışmaları yapıldığını paylaşıyoruz.
Bu ülkeden aşıya kavuşacağımız düşünüyorum. Risk gruplarını kademeli olarak aşılamayı düşünüyoruz. 

Halihazırda 100 bini aşkın pozitif vaka yaşam mücadelesi veriyor. Dünyada ilk zirvenin yaşandığı nisan ayında günlük yeni vaka 80 bin civarında iken kasım ayında 660 bini aştı. İstanbul, İzmir, Bursa gibi illerimizde başlayan artış trendi neredeyse bütün ülkeye yayılmış durumda. Bu artışı göğüsleyebilmiş durumda isek de gidişatı azaltabilmek için radikal tedbirlere başvurmamız kaçınılmaz olmuştur.

Geçen hafta bir dizi kısıtlayıcı kararlar yürürlüğe kondu. Önce Anadolu illerimizde, ardından ağırlıklı olarak ülkemizin Batı yakasında artışlar oldu. İstanbul, Bursa, İzmir üçüncü zirveyi yaşıyorlar. Geçen hafta sayın Cumhurbaşkanımızca açıklanan tedbirlerin etkisin yakından takip ediyoruz. İstanbul dahil bazı illerimizde kısmi bir düşüş başladıysa da henüz kesin bir yargıya varmak zor.

Toplumda güven sarsıcı polemiklerle harcayacak vaktimiz olmadığını düşünüyorum. Bu kadar ciddi bir durum varken mazeret üretmeksizin tedbirleri almak zamanıdır. Gece gündüz bütün gücümüzle uğraş verdiğimiz test laboratuvarlarımızın, seferber olduğumuz bir dönemdeyiz.

Hatay, Adana, Osmaniye, Mersin, Artvin, Edirne, Samsun, Kırklareli, Tokat, Trabzon, Aydın, Zonguldak, Ordu… Çanakkale’de yüzde 50 ile yüzde 100 arasında artışlar oldu.  Antalya, Düzce, İzmir, Manisa ve Tekirdağ bu sınıra yaklaştı. Altyapımızın gücü yanında her kapasitenin de bir sınırı vardır. Hiç kimse kendini mücadele sorumluluğu taşımaktan uzak görmesin. Hiç kimse ‘Hasta olursam sağlık çalışanlarını tedavimi nasıl olsa yapar’ kolaycılığına düşmesin.

Sağlık personelimizin ailelerinin yanına döndüğünde yorgunluktan onlara ayıracak vakti kalmadığını unutmayalım. Sağlık ordumuz yıllık izinlerini bile kullanamamaktadır. Onlara destek verelim, kalabalıklardan uzaklaşalım, eş-dost-akraba ziyaretlerini erteleyelim. Yasakları beklemeden hayatımızı tanzim edelim.

Her bir daire bir ili gösteriyor. dörde bölünmüş olan bu tablonun sol üst boşluğuna yoğunlaştığını görüyoruz. Yani özellikle Türkiye’de vakaların bütün illerde neredeyse arttığını, ortalamanın üzerinde ciddi bir artış olduğunu, Mersin, Edirne, Kocaeli, Bursa, Kırşehir, Hatay, Osmaniye, Adana’nın yüksekliğini gösteren, pnömani oranının düştüğünü hepsinde gördüğümüz, tedaviyle her geçen zatürre oranını düştüğünü görüyoruz. Ama vaka oranının bütün illerde artışta olduğunu söyleyebilirim.

İlaçların kullanımıyla birlikte zatürre oranlarımızın ne kadar düştüğünü görmüş oluyoruz. Doluluk oranlarına baktığımızda, İstanbul’da yoğun bakım doluluk oranı yüzde 70’lere dayanmış durumda. Bu oranın oldukça yükseldiğini, yer yer bazı hastanelerimizde yoğun bakım sorunu yaşandığını görüyoruz. 

Ankara’da ise servis doluluk oranı 62.3, yoğun bakım doluluk oranı 75.4. Ankara’da da yoğun bakım doluluk oranının arttığını görmüş oluyoruz. Yüzde 25 yatağın boş olduğu anlamına geliyor ama bu boşluğun sadece Covid hastaları için kullanılmayacağını bilelim. Çünkü bazı diğer hastalıkların da tedavisini yapıyoruz. Bursa benzer bir ilimiz. Yüzde 75.8 doluluk oranı, servis doluluk oranı 64.2. Bursa’da şehir hastanesinin varlığı var olan hastayı tedavi etmede büyük kolaylık sağlamakta. Bursa’da özellikle son üç günden bu yana azalış dönemine girdiğini söyleyebilirim.

Dünyada faz 3 çalışmasına geçmiş epey aşı oldu. Toplamda 60 küsür aşının faz-1, faz-2 safhasında olduğunu, faz-3 safhasında da önemli miktarda aşı oldu. Bu aşılardan 2 tanesinin faz-3 çalışmaları Türkiye’de devam ediyor. Bir tanesi Pfeizer, bir tanesi de Snovak. İkisinin de faz çalışmaları devam ediyor. ikisinde de önemli, ciddi yan etkileri olmadığını söyleyebilirim. Erken dönemde uygulamaya geçecek aşılarla ilgili yakın takipteyiz.

Bir diğer aşı da Rusya’da geliştirilen aşı. O aşının da toksikoloji boyutuyla ilgili tamamlanması gereken bir durum söz konusu idi. Yakın zamanda laboratuvarımızda çalışma başlamış olacak. Dolayısıyla faz-3 çalışmasını devam ettirmek mümkün olacak.

Bu aşıların, yani vatandaşımıza uygun bulduğumuz aşının etkinlik ve güvenilirliğini önemsiyoruz. Etkin ve güvenilir olduğunu bildiğimiz aşıları erken dönemde tedarik ederek vatandaşımızla buluşturmak istiyoruz. Bizim bu dönemde Snovak dediğimiz inaktif aşıyla diyaloglarımız devam ediyor. Bir sözleşme yapıldı. Aralık, ocak ve şubat ayında bir sorun olmazsa yapılan sözleşme ile 50 milyon aşı için imza atıldı.

Aralık ayında asgari 10 milyon olmak üzere, ama 20 milyon hedefliyoruz. Ocak ayında 20 milyon. MRNA aşısı için de aralık ayında 1 milyon, devamında da 25 milyona kadar aşının verilebileceği şeklinde görüşmelerimiz devam ediyor. Rusya ve diğer aşılarla da irtibat halindeyiz. Önemli olan, çok erken dönemde güvenilirliğini ve etkinliğini bildiğimiz aşılarla başlayalım istiyoruz.

Muhtemelen 11 Aralık gibi bu aşı takvimi başlanabilir diyebilirim, bir aksilik olmazsa. Yerli aşılarla ilgili inaktif olan 4 tane aşımız var. 1 tanesi faz çalışmasına geçti. 44 gönüllü vatandaşımıza yapıldı, herhangi bir sorun görülmedi. En geç nisan ayında uygulamaya geçeceğimizi düşünüyorum. Birden fazla yerli aşımız olacak.

Geçen hafta sonu başladı kısıtlamalar. Ortalama 2 hafta içerisinde sonucu değerlendirmek mümkün olur. Dolayısıyla şu an değerlendirmek için erken. Önümüzdeki hafta bu kısıtlamaların pandeminin seyrini nasıl etkilediğini görmüş olacağız. Ona göre de ilave tedbir alınıp alınmaması gerektiği öneri olarak sunulmuş olacak.”