1990 lı yıllardan itibaren web2.0 tabanlı sistemin kullanılmaya başlanmasıyla dünyada internet kullanımı yaygınlaşmıştır. İnsanların birbirleriyle sesli ve görüntülü olarak karşılıklı etkileşimini sağlayan bu sistem sayesinde bütün dünya birbirinden haberdar olmaya başlamıştır. İnternet, adına ‘’yeni medya’’ denilen yeni bir iletişim ortamı yaratmıştır. Pasif konumdan aktif konuma geçen kullanıcılar zamandan ve mekandan bağımsız bir şekilde , sosyal medya, haber siteleri, bloglar gibi sanal iletişim platformlarında içerik üreterek dünya ile iletişim kurmaktadırlar. Ülkelerin siyasal, ekonomik ve teknolojik durumlarındaki farklılık, kullanıcılarının da yeni medyayı kullanmasında farklılıklar göstermektedir.
Günümüzde dünyanın bir çok ülkesinde kullanılan sosyal medya platformları bazı ülkelerde kullanılmamaktadır. Facebook, Twitter, Youtube gibi sosyal medya platformları bazı ülkelerde kullanılmamasının ötesinde yasaklanmıştır. Kuzey Kore, İran ve Çin bu ülkeler arasındadır.
Çin Komünist Partisi tarafından yönetilen Çin Halk Cumhuriyeti’nde yeni medya, iktidardaki ÇKP tarafından yönlendirilmektedir. Çin’de internet kullanımındaki yasaklara ve sansüre rağmen internet kullanımı oldukça yüksek orandadır. Bunun sebebi ÇKP dünyada yaygın olarak kullanılan Google , Twitter, Facebook, Youtube gibi sosyal medya platformlarının yerine kendi alternatif sosyal medya platformlarını geliştirmiştir. Çin’in dış kaynaklı bu sosyal medya platformlarını kullanmamasının nedeninin serverlerin Çin’in dışında olması ve Çin açısından kontrolden uzak olmalarıdır. Yani ÇKP kaynağı Çin’in dışında olan , kontrol edemediği sosyal ağların kullanımını yasaklamıştır.
2018 yılı itibariyle 1.4 milyar nüfusu olan Çin’de yaklaşık 1 milyar internet kullanıcısı bulunmaktadır.
Çin Halk Cumhuriyeti’nde Yeni Medya Uygulamaları alanında yapılan bir araştırmada bazı ilginç sonuçlar elde edilmiş. Bozok Üniversitesi İletişim Fakültesi tarafından yapılan araştırmaya göre, ifade ve basın özgürlüğü konusunda Çin Komünist Partisinin kontrolünde ve baskısı altında olan Çin medyasının yanı sıra sosyal medya da dış dünyaya kapalıdır. Dünyada yaygın olarak kullanılan sosyal medya platformlarından bazılarının Çin’deki karşılığı şöyle:
Google – Baidu, Twitter- Immomo veya Weibo, Youtube-Youko, Facebook-RenRen, Watsapp-QQ, Wikipedia- Baidubedia olarak kullanılıyor.
ÇKP, ülke güvenliğini korumak, aykırı sesleri kesmek, halkı denetlemek amacıyla getirdiği yasaklarla Çin pazarını yabancı şirketlere de kapatmıştır. Facebook, Twitter, Youtube gibi dünyanın en büyük şirketleri Çin pazarına girememiştir. Google maps ilk zamanlarda açık olmasına rağmen, Tayvan’ın bağımsız bir ülke olarak görünmesinden sonra o da erişime kapatılmıştır. Çünkü Tayvan bağımsız bir ülke olmasına rağmen Çin tarafından Çin’e bağlı bir ülke olarak görülmektedir.
Araştırmada bütün bu yasaklamalara rağmen ülkede yaşayan halkın çoğunlukla Çin kaynaklı sosyal ağları kullansa da , VPN gibi sanal özel ağlar aracılığıyla Google ı kullandıkları belirtilmektedir. Bunlar tespit edildiğinde bir takım yasal cezalar uygulanmaktadır.
Bu ve benzeri araştırmalara bakıldığında Çin’de yaşayan insanların dünyada olan biten olaylardan ne kadar haberinin olduğu kafalarda soru işareti bırakmaktadır.
Semra Şener, Epoch Times Türkiye
Kaynak: Çin Halk Cumhuriyeti’nde Yeni Medya Uygulamaları: Nitel Bir Araştırma; Sefer KALAMAN, Dr. Öğr. Üyesi, Bozok Üniversitesi İletişim Fakültesi, Yozgat-TÜRKİYE, Orcid: 0000-0002-2761-1229; Elif KAYA, Öğr. Gör., Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu,Yozgat-TÜRKİYE, Orcid: 0000-0003-0702-3216
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.