Son altı ayda ikinci kez ertelenen radyo davasının iki Vietnamlı yayıncısının, Perşembe sabahı Çin Büyük Elçiliği’nin harekete geçmesiyle, Hanoi’de tutuklandıkları bildirilmişti. Vicdan ve basın özgürlüğününe aykırı olduğu düşünülen ikinci ertlemeyle birlikte, dikkatler uluslararası çapta bu olaya çekildi.
30 yaşındaki teknoloji yöneticisi Vu Duc Trung ve 35 yaşındaki kayınbiraderi Le Van Thanh, bu tutuklamanın öncesinde 2010’un Haziran ayında, Çin’e, Çin rejimi kritiğini konu alan kısa dalga radyo programı yayını yapmak ve Falun Gong spritüel uygulamasını desteklemek gerekçesiyle tutuklanmışlardı.
Normalde 8 Nisan’da, “telekominikasyon ağında kanunsuz olarak bilgi iletmek” ile suçlanarak hakim karşısına çıkmayı beklerlerken, dava hiçbir gerekçe sunulmadan ertlendi. 10 gün önce ise, mahkeme tarafından davanın tekrar 6 Ekim’de görüleceği bildirilmişti.
Trung’ın avukatı Tran Dinh Trien, tarafların da dahil olduğu davanın görüleceği 6 Ekim Perşembe sabahı adliyeye geldiklerinde, kendilerine davanın ertlenmiş olduğunun bildirildiğini söyledi.
Trien’in davanın neden ertelendiğini sorması üzerine, mahkemeden Radyo Frekans Yönetimi Büro’sundan aldıkları günlük bir talimat nedeniyle, bir gün önce davayı ertelemeye karar verdikleri bilgisini aldı. Trien, mahkemenin gerekçesinin kendisine mantıklı gelmediğini söyledi. Ayrıca, avukat Trien, mahkemenin erteleme nedeninin, görgü tanıkları, şahitler veya avukat olmasa bile davanın görülmesi gerektiğini belirten ceza kanununa uygunluk göstermediğini belirtti.
İddianamede, Radyo Frekans Yönetimi Bürosu’nun ne rol oynadığının belirsiz olduğunu söyleyen Trien, ayrıca davada Büro yetkilisinin yokluğu olasılığında, neden davanın ertlenebilir olduğunun da belirsiz olduğununun altını çizdi.
Trien, Trung ve Thanh’a yöneltilen suçlamaların, duruma uygun olmadığına inanıyor. Nisan ayında The Epoch Times’a yaptığı açıklamada Trien, Trung ve Thanh’ın suçunun en fazla idari bir suç olan izinsiz yayın yapmak olabileceğini ve bunun cezasının ancak ekipmanlarına el konulması ve para cezası olabileceğini söyledi.
Trung ve Thanh radyo yayını yaparak, aslında görünürde Vietnam yasalarını ihlal ediyor olmaktan çok, Vietnam otoritelerine göre, asıl suçları Sound of Hope (SOH) – (Umudun Sesi) radyosundan indirdikleri programları yayınlayarak, Çin rejimini kızdıracak bir şey yapmalarıydı. The Epoch Times tarafından kopyası elde edilen resmi iddianameden açıkça görüleceği üzere, Trung ve Thanh, Çin rejiminin talebi nedeniyle suçlanıyorlardı.
SOH’un Çin’e yaptığı yayınlar, Çin Komünist Parti’sinin (ÇKP) ihtiyatlı bir şekilde koruduğu haber ve bilgi tekelini kırmaya yardımcı olmaktadır. SOH programları sıklıkla, ÇKP’nin şiddet içeren tarihini, Çin’deki kitlesel cinayetleri, insan hakları istismarlarını, devlet rüşvetlerini, rejime karşı protestoları, Falun Gong ve Çin’de devam eden işkence hakkında tartışmaları içermektedir.
Falun Gong, meditasyon egzersizleri ve doğruluk, merhamet ve hoşgörü ilkelerine göre yaşamayı içeren spritüel bir uygulamadır. Çin’de hızlı bir şekilde yayılması, ÇKP tarafından tehdit olarak görülmüş, ÇKP ilkeleri yerine, Çinli insanların bu uygulamanın prensiplerini benimsemesinden korkmalarından dolayı, Çin Hükümetince 1999 yılının Temmuz ayında, Falun Gong’un “kökünü kurutma” kampanyası başlatılmıştır.
Uluslarası İlgi
İkisi de Falun Gong uygulayıcısı olan Trung ve Thang’a, Vietnam otoritelerinin davacı olması, vicdan ve basın özgürlüğü konularını ön plana çıkararak, uluslararası çapta dikkat çekti.
Geçen Perşembe günü, Hanoi’deki A.B.D. Büyük Elçiliği, bu davayı gözlemlediğini ve elçilikten birinin davaya katılmak
için gittiğini onayladı.
Çarşamba günü, Freedom House (Özgürlik Evi) bir bildiri yayınlayarak, Çin’in, gelecek azınlık kısıtlamalarının devreye girmesi için ve Çin’in sınır bölgelerinde kendini ifade etme özgürlüğünü sınırlaması için diplomatik baskı kullanmasını kınayarak, Vietnam yetkililerine derhal Trung ve Thanh’ın davalarının düşürülmesi ve serbest bırakılmaları için çağrıda bulundu.
Bunun yanında Çarşamba günü, Reporters Without Borders da bir makale yayınlayrak, Vietnam yetkililerinin verdiği kararı kınadı. Trung ve Thanh’ı destekleyen protestolar, geçtiğimiz hafta Amerika’dan New York, San Fransisco, Los Angeles, Houston ve aynı zamanda Avustralya’dan da Vietnam otoritelerine gönderilen mektuplarla da sürdü.
Hanoi’de dava konusunda bilgili olan bir kaynağa göre, davanın ertlenemesinin nedeni, Ekim’de henüz belirsiz bir zamanda Çin’e ziyaret gerçekleştirecek olan üst düzey bir Vietnam devlet yetkilisinin olması. Bu kaynağa göre, Vietnam devleti, bu sefer bir dava ve mahkumiyet istemiyor, çünkü dünyadaki tüm insanlar aynı anda durumu protesto edecek ve aynı zamanda da Vietnamlı devlet adamları ile Çin devlet adamları görüşüyor olacak.
Falun Gong Uygulayıcıları Tutuklandı
Avukat Trien, Trung ve Thanh’ın dava öncesi 15 aydır tutuklu halde olduklarından şikayet etti. Bu süre içinde, müvekkillerini sadece 3 – 4 kez görebildiğini ve en yakın görüşmenin ise 2 ay önce olduğunu belirtti.
Trien, son gördüğünde Trung’ın fiziksel ve ruhsal olarak iyi olduğunu söyledi. Trien’e göre, Trung, yaptıkları yayının Çin insanlarının iyiliği için olduğuna ve Vietnam yasalarını çiğnemediklerine inanıyor.
Trung aynı zamanda Trien’e, Falun Gong’un iyi olduğunu ve Vietnam’ın Falun Gong’u yasaklamak için herhangi bir kanunu olmadığını söylemiş.
Falun Gong, Çin dışında neredeyse tüm dünyada var olduğu gibi Vietnam’da da yasal, fakat Vietnam otoriteleri tarafından artan bir baskıya sahne oluyor. Nisan’da, The Epoch Times’da, Vietnam devletinin resmi olarak yayınlanan dökümanında Vietnam’ın Çin rejiminin baskısıyla hareket ettiği açıkça görülüyor.
Geçen hafta The Epoch Times’ın haberinde yazdığı gibi, Vietnamlı Falun Dafa uygulayıcılarına göre, Vietnam’da da baskı işkence şeklini aldı. Bazı zamanlarda, meditasyon egzersizlerini parklarda yapan uygulayıcılar, taciz ve hırpalamaya maruz kaldıklarını belirtiyorlar.
Perşembe günü, yaklaşık 30 Falun Gong uygulayıcısı, Trung ve Thanh’ı desteklemek amacıyla, Ho Chi Minh’deki Çin Konsolosluğu önünde meditasyon yaparak, barışcıl bir protesto gerçekleştirdiler. Orada bulunan tüm uygulayıcılar ve parkta egzersiz yapan 5’i de, Vietnam polisi tarafından göz altına alındı. Şu ana kadar, göz altına alınan uygulayıcıların durumları hakkında herhangi bir bilgi bulunmuyor.
Falun Gong ygulayıcıları, Çin Konsolosluğu önünde meditasyon yaparak Vu Duc Trung ve Le Van Thanh’a desteklerini gösteriyorlar. Resimdekilerin hepsi, fotoğrafın çekilmesinden kısa bir sure sonra tutuklandılar.
