- Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Hazar Denizi’ne kıyıdaş olan ülkelerin liderleri bir araya geldi. Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev (SAĞDAN İKİNCİ), Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev (SOL BAŞTA), Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev (ORTADA), Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhammedov (SAĞ BAŞTA)ve İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın (SOLDAN İKİNCİ) katıldığı zirvede bölgesel işbirliği ve güvenlik konuları ele alındı.
MOSKOVA– Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Hazar Denizi’ne kıyıdaş olan ülkelerin liderleri bir araya geldi. Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhammedov ve İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın katıldığı zirvede bölgesel işbirliği ve güvenlik konuları ele alındı.
Liderler Sovyetler Birliği’nin dağılmasından bu yana tartışmaların sürdüğü Hazar’ın hukuki statüsünün belirlenmesinde önemli mesafe aldı. Rusya Devlet Başkanı Medvedev, anlaşmanın bir yıl içinde imzalanabileceğini söyledi. Liderler güvenlik konusunda işbirliği anlaşması imzalarken, ortak bir bildiri de yayınlandı.
18 milyar ton hidrokarbon rezervin bulunduğu Hazar Denizi, doğal zenginlik açısından Fars Körfezi ile mukayese edilebilecek seviyede. Dünyanın havyar arzının yüzde 80’ini de Hazar’dan sağlanıyor. Sovyetler Birliği döneminde İran’la paylaşılan Hazar, birliğin dağılmasının ardından kıyıdaş ülke konumuna gelen Azerbaycan, Türkmenistan ve Kazakistan’ın da doğal zenginliklerden pay almasını zorunlu kılıyor. Pazarlık şeklinde devam eden süreçte denizin altı ve yüzeyinin ayrı olarak değerlendirilmesi gündeme gelirken, taraflar daha fazla kazançlı çıkmak için çabalarını sürdürüyor.
Zirvede bir konuşma yapan Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev hukuki statü ile ilgili anlaşmanın kısa sürede sağlanabileceğini belirtti. Modern jeopolitik gerekçeler çerçevesinde yoğun çalışmalar ortaya konarak sorunun çözülmesi için çalıştıklarını ifade eden Rusya lideri, “Önemli konularda prensipte anlaşma sağlandı. Gelecek anlaşma için her türlü çabayı ortaya koymaya hazırız.” dedi.
Zirve sonrası basının sorularını yanıtlayan Medvedev, deniz tabanı ve su yüzeyinin paylaşımının yanısıra, denizcilik ve balıkçılıkla ilgili çalışmaların da anlaşmanın temel konuları arasında yer aldığını belirtti. Rusya lideri, “En zor konular dahil olmak üzere tüm sorunlar dostça müzakere edildi. Ekonomik alanlarla ilgili taslak metin uygun görüldü. Bu bizim için Hazar’ın statüsü konusunda anlaşma sağlayabileceğimiz anlamına geliyor” dedi. Hazar’a komşu olan ülkeler gelecek zirveyi Moskova’da yapacak. Liderler zirvenin üç yılda bir yapılması yerine her yıl toplanması konusunda da mutabakat sağladı.
MEDVEDEV, ALİYEV’LE YUKARI KARABAĞ’I GÖRÜŞTÜ
Ria Novosti haber ajansının verdiği bilgiye göre toplantının başlamasından önce Zagulba Sarayında Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Rusya Devlet Başkanı Medvedev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev, İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Berdimuhammedov’la ikili görüşmeler yaptı. Aliyev, Medvedev’le görüşmesinde Yukarı Karabağ sorununu ele alırken, Astana’da gerçekleşecek AGİT zirvesine kadar çerçeve anlaşmasının sağlanması için görüş alışverişinde bulunuldu.
İRAN’A ‘BATIYI İKNA ET’ HATIRLATMASI
Medvedev, Bakü temaslarında İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinecat’la da ikili bir görüşme gerçekleştirdi. İkili askeri-teknik konular ve nükleer programın ele alındığı görüşmede Medvedev, Tahran’dan nükleer programının barışçıl amaçlı olduğuna batılı ülkeleri ikna etmesinin önemine değindi. Moskova son olarak satışı gerçekleşen S-300 füze savunma sistemlerinin sevkıyatını iptal etmişti. Rusya lideri Birleşmiş Milletler yaptırım listesinde olmayan askeri malzemelerin satışı ile ilgili de herhangi bir sorunlarının olmadığını hatırlattı.
