1989 Tiananmen Meydanı Olayları, öğrencilerin, aydınların ve işçilerin önderliğinde gerçekleşen ve Çin Halk Cumhuriyeti tarafından kanlı bir şekilde bastırılan kitlesel bir protestodur.
1980’li yıllarda Çin’in ekonomik krize girmesi ve enflasyonun artması ile Çin Komünist Partisi’nin insan hakları ihlallerini ve baskılarını da arttırması ile birlikte Çin halkı isyan etmeye başladı.
1989’da başkent Pekin’deki öğrencilerin liderliğinde başlayan ve ordunun şiddetli müdahalesiyle sonuçlanan demokrasi yanlısı gösteriler haftalarca sürdü ve diğer şehirlere de yayıldı.
Demokrasi yanlısı aktivistler, “Bana ya demokrasiyi ver ya da ölümü” dövizi taşıyarak Pekin’de bulunan Tiananmen Meydanı’na akın etti. İnsan hakları, özgürlük, anayasa ve ekonomik alanlarda reform talebiyle haftalar süren gösteriler düzenlediler.
Çin Komünist Partisi’nin reformcu lideri Hu Yaobang’ın partiden ihraç edilmesi ve 15 Nisan’da idam ettirilmesi halkın öfkesini iyice yükseltti.
Üniversite öğrencilerinin yanında gösterilere işçi ve aydın kesimden bir milyonun üzerinde kişi katıldı.
Gösteri esnasında öğrenciler, Tiananmen Meydan’ındaki komünist lider Mao Zedong’un portresinin karşısında ‘Demokrasi Tanrıçası’nın heykelini dikti.
Gösterilerin ülke genelinde 400 kente yayılmasıyla ilk sıralar müdahelede bulunmayan devlet 20 Mayıs’ta sıkıyönetim ilan etti.
Çin Komünist Partisi, protestocuların taleplerinin kesinlikle reddetmesi üzerine, geri adım atması yerine daha da sertleşmesi ve halkın taleplerini açık şekilde reddetmesi öğrencilerin meydanlarda kalmasını sağladı.
4 Haziran 1989 sabahı Tiananmen Meydanı’ndaki kalabalığı dağıtması için 200 bin asker görevlendirildi.
Çin Komünist Partisi’nin yönetimi altındaki hükûmetin siyasi yozlaşma içinde olduğunu ve baskıcı bir tutum takındığını düşünen aydınların hedef alındığı katliamda binlerce kişi dayakla, gerçek mermilerle ve tanklar altında kalarak vahşice öldürüldü.
Ölenlerin sayısı Çin Komünist Paritsi’ne göre 23, CIA’ye göre 400-600, Çin Kızılhaçı’na göre 2600 idi. Çinli öğrenci örgütleri ölenlerin sayısının 2000-3000 arasında olduğunu savunuyordu.
15 Nisan’da başlayan gösteriler, halkın herhangi bir talebini karşılamadan 3 Haziran’ı 4 Haziran’a bağlayan gece başlatılan kanlı saldırılarla bitirilmiş oldu.
Harekete sempati duyan Parti üyeleri tasfiye edildi, pek çok yüksek düzeydeki üye ev hapsine alındı. Tiananmen Meydanı’ndaki gösterilerin şiddetle bastırılması sonucunda, Çin, uluslararası kamuoyunda yaygın bir şekilde kınandı.
Her yıl 4 Haziran’a doğru, Çin internette konu ile ilgili tüm atıfları yok etmeye devam etmektedir.
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.