Doç. Dr. Yonca Özdemir: “Diplomasi yerine kaba güç kullanan taraf olması sebebiyle Kıbrıs Türk tarafı ve onu koşulsuz destekleyen Türkiye için de bu olay ciddi bir uluslararası itibar kaybı oldu.”
Kıbrıs bu kez yol yapımı nedeniyle tırmanan gerilimle gündeme geldi. Gerilimin yaşandığı Pile köyü Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıslı Türklerin birlikte yaşadığı tek köy ve Birleşmiş Milletler (BM) kontrolündeki “Yeşil Hat”ta bulunuyor. Geçtiğimiz hafta cuma günü Kıbrıs’ta BM denetimindeki tampon bölgede (Yeşil Hat) KKTC yönetimi yol çalışmasına başladı. “Pile-Yiğitler yolu projesi” adı verilen çalışmanın Pile köyündeki Kıbrıslı Türklere hizmet götürebilmek için yapıldığı ileri sürülüyor.Burası, Kuzey Kıbrıs (KKTC) ve Güney Kıbrıs’ı (Kıbrıs Cumhuriyeti) birbirinden ayıran sınır aynı zamanda.
BM misyonu perşembe günü KKTC yönetimine “BM tampon bölgesi içinde izinsiz inşaat faaliyetlerinden kaçınmaları” uyarısında bulundu ancak cuma günü çalışmalar başladı. Çalışmanın durdurulmasını isteyen BM Barış Gücü askerlerinin saldırıya uğradığı açıklandı. Reuters ajansının görüntülerinde de Barış Gücü mensuplarının Kıbrıs Türk polis ve askeri üniformaları giymiş kişilerce itilip kakıldığı; BM’ye ait kamyonlar, beton engeller ve dikenli tellerin buldozerlerle yerinden kaldırıldığı görülüyor. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı Doç. Dr. Yonca Özdemir ile Kıbrıs’taki yol gerilimi ile ilgili Evrensel gazetesine değerlendirdi.
Pile köyünde hem Kıbrıslı Türklerin hem de Kıbrıslı Rumların yaşadığını hatırlatan Özdemir, “Karma bir köydür. Köyün yönetimi ne KKTC’de ne Kıbrıs Cumhuriyeti’ndedir. Pile kendine has özel statüsü ile BM denetimi altında. Konum olarak da BM yönetimindeki ara bölgede bulunuyor. Yani bu köyün toprakları KKTC toprağı değil. Köydeki Kıbrıslı Türklerin elektrik ve su gibi ihtiyaçları Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından karşılanmakta, yani köydeki Türkler için bu hizmetler bedava” dedi.
Köydeki sorunun Kıbrıslı Türklerin KKTC’ye geçişlerinin uzun ve zahmetli olması olduğunu ifade eden Özdemir, “Pile’den Kuzey Kıbrıs’a geçiş için Pergama (Beyarmudu) barikatında işlem yapılıyor. Bu kontrolü İngiliz askerleri yapıyor çünkü orada İngiliz üssü de var. Sonra bir de Türk kontrolü var. Geçişlerde yoğun kuyruklar oluyor, dolayısıyla çok zaman alıyor” dedi.
“Bu yüzden de Türk tarafı alternatif bir yol projesi üretiyor. 3-4 kilometre olması planlanan bu yolun Yiğitler (Arçoz) köyünden doğrudan Pile’ye ulaşması öngörülüyor. Ancak evdeki hesap çarşıya uymuyor çünkü bu yolun Pile’ye bağlanması için sadece ara bölgeden değil, 250 metre kadar İngiliz üssü toprağından da geçmesi gerekiyor. İngiliz sınır yönetimi buna izin vermiyor. BM de onay vermiyor ve BM ara bölgede yolun yapılacağı yeri araçlar ve dikenli tellerle kapatıyor. Türk tarafı da izin verilmediği halde bu planı uygulamaya kalkışıyor. Bunun üzerine BM gücü inşaatı engellemeye çalışıyor fakat Türk tarafının dozerleri BM araçlarını zorla itip zarara yol açıyor ve Türk tarafının bazı sivil polisleri de BM askerlerine karşı kaba güç kullanıyor. Çıkan arbedede bazı BM askerleri yaralanıyor. Cuma günü yaşanan gerginliğin özeti bu.”
BM’nin bu olayı “saldırı” olarak nitelendirdiğini ve şiddetle kınadığını kaydeden Özdemir, “Kendi kontrolündeki topraklarda yapılan yolu ‘hukuksuz’, uygulanan şiddeti de hukuk dışı olarak nitelendirdi. BM Barış Gücü, Türk tarafının BM’nin ara bölgedeki otoritesini tanıması gerektiğini belirterek yol yapımı için orada bulunan Türk tarafına ait personel ve teçhizatın derhal geri çekilmesini istedi.
AB’nin yanı sıra İngiltere, Fransa ve ABD de ortak bir kınama mesajı yayımladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise BM’yi suçlayarak, “Barış Gücü tarafsızlığına gölge düşürdü” ifadesini kullandı. Son olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, “tampon bölgede izinsiz inşaat yapılmasını statükonun ihlali” olarak nitelendirdi ve BM Barış Gücü askerlerine yönelik saldırıları kınadı.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nden çıkan bildiriye yanıt veren Dışişleri Bakanı Fidan, Avrupa Birliği’nin de katılaşmış tutumlarını gözden geçirmesi gerektiğini söyledi. Bakan Fidan, “Biz bu olayda BM’nin tarafsızlığını yitirdiğini düşünüyoruz. KKTC’nin kendi bölgesi olarak gördüğü tartışmalı bölgeye BM’nin araçlarının yığılması doğru değil. BM’yi bu konuda taraflı görüyoruz” dedi.
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.