MOSKOVA– Rusya Başbakanı Vladimir Putin Avusturya’da Orta Asya ve Hazar enerji kaynaklarının Avrupa’ya ulaşımını sağlayan Nabucco doğalgaz boru hattını eleştirdi. Güney Akım doğalgaz boru hattının inşası için Avusturya’da imzaların atılmasının ardından konuşan Putin, “Arz anlaşmaları sağlanmadan boru hattı inşa etmek anlamsız ve çok tehlikeli… Bana Nabucco’ya doğalgaz arzı sağlayacak bir tek ülke ile yapılan anlaşmayı gösterebilir misiniz?” eleştirisi getirdi.
Rusya’nın sadece bir bölgesinde 55 trilyon metreküp doğalgaz rezervi bulunduğunu kaydeden Rusya Başbakanı, “Önümüzdeki yüz yıl içinde gelişen Rusya ve Avrupa ekonomilerinin doğalgaz ihtiyaçlarını karşılamaya hazırız. Burada sorun Rusya’nın doğalgaz arzını sağlayıp sağlayamayacağı değil… Avrupa tüketimi için doğalgaz arzının çeşitlenmesi… Biz diğer projelerin uygulanmasına karşı çıkmıyoruz. Ancak arz garantisi olmadan hiç kimse boru hattı yapmaz.” dedi.
Güney Akım’da son imzaların atıldığını ve arz garantisinin de sağlandığına dikkat çeken Putin, “Nabucco için bir şey demek istemiyorum. Ancak bu Nabucco’nun realize edilemeyeceği anlamına gelmiyor. Şartlar değişir ve Avrupa’nın çok büyük doğalgaz ihtiyacı ortaya çıkar. Sonra da tüketiciler alternatifler araştırır. O zaman diğer yollar düşünülebilir… Bana göre, bu proje basitçe zamansız.” ifadelerini kullandı.
Siyasi olarak tarafsız olan Avusturya doğalgaz boru hatlarında Türkiye gibi anahtar ülke konumunda. Hem Güney Akım hem de Nabucco Avrupa pazarına bu ülkenin üzerinden geçerek ulaşacak. 10,5 milyar dolara mal olacak Nabucco doğalgaz boru hattı Avrupa’nın uzun süredir Rusya’nın dışında enerji çeşitliliği sağlama hedeflerinin bir ürünü olarak proje aşamasına geldi. Yıllık 31 milyar metreküp doğalgaz sevkıyatı yapılacak hatla ilgili henüz arz anlaşmaları yapılmadı. Azerbaycan, Türkmenistan, İran ve Irak muhtemel tedarikçi ülkeler olarak görülüyor.
Avusturya, Nabucco ve Güney Akım’ı rakip olarak görmüyor
Avusturya Şansölyesi Werner Faymann ise iki hattın da ülkesi için gerekli olduğunu söyledi. “Biz Nabucco’ya nasıl ve tam olarak nereden doğalgaz sağlayacağımızı bilmiyoruz.” tespitinde bulunan Faymann, boru hatlarının çeşitlenmesi ve farklı alternatiflerin olması ile yakından ilgilendiklerini ve bir hattı diğerinin rakibi olarak da görmediklerini söyledi.
Nabucco’nun da ortaklarından olan Avusturya enerji şirketi OMV, Gazprom’la Güney Akım konusunda anlaşmayı parafe etti. 26,7 milyar dolara mal olması beklenen Güney Akım’da 18 ay içinde tüm yatırım kararları ve yasal altyapı hazırlıkları tamamlanmış olacak ve 2015’in sonunda da hattan doğalgaz akmaya başlayacak. Nabucco için ise takvim 2016 olarak öngörülüyor.
Viyana’da açıklamada bulunan Gazprom Başkanı Aleksey Miller, Fransız enerji şirketi EDF’nin de Güney Akım’a yüzde 10 ortak olması ile ilgili anlaşmanın yakında imzalanacağını açıkladı. Rus Gazprom ve İtalyan Eni şirketleri Güney Akım’a eşit oranda ortak bulunuyor.
Rusya Başbakanı Putin ve Avusturya Şansölyesi Faymann’ın hazır bulunduğu törende Rusya Enerji Bakanı Sergey Şmatko ve Avusturya Ekonomi Bakanı Reinhold Mitterlehner hükümetler arası anlaşmayı parafe ederken, Gazprom Başkanı Aleksey Miller ve Avusturya enerji şirketi OMV başkanı Wolfgang Ruttenstorfer boru hattı işbirliği anlaşmasını imzaladı.
Rusya iki hafta önce de Kuzey Akım’ın Baltık Denizi’nin altından geçecek bölümü ilgili ilk kaynak çalışmasını gerçekleştirdi. Yıllık 55 milyar metreküp doğalgaz sevkıyatı yapılacak Kuzey Akım 11,8 milyar dolara mal olacak. Rusya ve Almanya’nın 2005 yılında imzaladıkları projeye Gazprom yüzde 51, Alman BASF/Winterhshall ve E.ON Ruhrgas yüzde 20’şer ve Hollanda enerji şirketi Gasunie’nin de yüzde 9 ortaklığı bulunuyor.
