TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, gündeme ilişkin ilk toplantısını gerçekleştirdi. Komisyon Başkanı Ayhan Sefer Üstün, toplantının başında gündeme ilişkin bilgi verdi ve bir konuşma yaptı.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, 3 önemli konuyu alt komisyonda inceleyecek.
Başkan Üstün, KKTC’de askerliğini yaparken, kamuoyunda ”disko” olarak nitelenen askeri disiplin koğuşunda gördüğü kötü muamele sonucu Ankara GATA’ya kaldırılan er Uğur Kantar olayını komisyonun incelediğini söyledi.
Komisyon toplantısı devam ederken, Başkan Üstün’e, Uğur Kantar’ın hayatını kaybettiği bilgisi geldi. Üstün ve bu durumu açıkladığı milletvekilleri haberi üzüntü ile karşıladı.
Daha sonra, askeri ve sivil cezaevlerinde inceleme yapmak amacıyla alt komisyon kurulmasına ilişkin önerge okundu.
Önerge üzerinde konuşan CHP Sivas Milletvekili Malik Ecder Özdemir, cezaevlerinin fiziksel şartlarının olumsuzluğunu anlattı.
”Tutukluluğun cezaya dönüşmesi konusunda komisyon tavır koyamayacaksa neye koyacağız?” diyen Özdemir, ”Silivri’deki yargılamalarda hukukun ayaklar altına alındığını ve orada tiyatro yaşandığını” savundu.
Oradaki bir davada, ”cep telefonunda Mustafa Mit” yazıyor diye hakimin sanığa, ”MİT’ten kiminle görüştün?” diye sorduğunu kaydeden Özdemir, ”Bu durum yeterince araştırılmadan delil diye sunuluyor. Böyle bir hukuk olabilir mi?” diye sordu.
CHP’li Özdemir, bir insanın yargılanmadan önce suçlu ilan edilmesinin doğru olmadığını ifade ederek, alt komisyonun sadece cezaevlerinin fiziki şartlarını incelememesi gerektiğini, insan hakları açısından da incelemesi gerektiğini kaydetti.
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, ana dilin bir hak olduğunu söyledi.
Önergede, cezaevlerinde, Türkçe dışındaki dillerde de konuşma konusunda kolaylıklar sağlandığının belirtildiğini belirten Tanrıkulu, ”Bunu ilerleme olarak söylemek doğru değil. Adalet Bakanlığının ilgili genelgesinde yasak olan bu durum düzeltilmelidir, komisyon da bu durumun düzeltilmesini Bakanlıktan istemelidir” dedi.
AK Parti Amasya Milletvekili Naci Bostancı, 12 Eylül döneminde Mamak’ta bir yıl cezaevinde kaldığını belirterek, kurulacak alt komisyonun inceleme alanı sınırlarının belirlenmesi gerektiğini vurguladı.
MHP Kayseri Milletvekili Yusuf Halaçoğlu, karakolların da inceleme kapsamına alınmasını istedi. Basının, bir kişiyi yargılanmadan önce mahkum etmesinin yanlış olduğunu, komisyonun bu duruma da müdahil olması gerektiğini kaydeden Halaçoğlu, ”Komisyon, İnsanları önceden mahkum eden basına karşı o kişi adına dava açabilmelidir. Bunu yaptığınız zaman basın kendine çeki düzen verecektir” diye konuştu.
Halaçoğlu, ”Osmanlı’da mahkemeleri izleme komisyonları vardı. Şimdi insan hakları komisyonu bu görevi üstlenmelidir” dedi.
Kadın ve aile bireylerine yönelik şiddetle ilgili alt komisyon kurulması önergesi üzerinde konuşan Komisyon Başkanı Üstün, basının bu konulardaki önemine işaret etti.
Bir gazetede, kocası tarafından sırtından bıçaklanan bir kadının büyük boy fotoğrafının yayınlandığını ifade eden Üstün, ”Bu fotoğrafın yayınlanması doğru olmamıştır. Basını sorumluluğa davet ediyoruz. Reyting amaçlı o görüntünün yayınlanmasını kınıyorum. O gazetenin 250 bin tirajı varsa, kadın bir defa değil 250 bin defa hançerlenmiştir” dedi.
AK Parti Diyarbakır Milletvekili Oya Eronat, basında hep ”Erkek namusu için kadını dövdü, öldürdü” şeklinde haberler yer aldığını anımsattı.
”Kadın erkeğin namusu değildir. Kadının zaten bir namusu vardır. Biz kadınlar namusumuzu kendimiz için koruruz, erkekler için değil” diyen Eronat, basının, ”namus” ve ”namusumdur” sözlerini lügatından çıkarması gerektiğini söyledi.
AK Parti Amasya Milletvekili Naci Bostancı, ”İmam nikahlı, kuma, serbest ve eşcinsel birliktelikler var. Böyle bir müracaat geldiği zaman ne yapacağız? Her türlü birlikteliği esas alacak şekilde bir çalışma yapmalıyız, bu toplumsal gerçekliğe daha uygun olur” diye konuştu.
CHP Tunceli Milletvekili Hüseyin Aygün de Belçika’da 3 yıllık deneme evliliğinin yasal olduğunu belirterek, ”Eşcinsel evlilikler de bir çok ülkede yasal” dedi.
Komisyonda daha sonra, terör ve şiddet olayları kapsamında yaşam hakkı ihlallerinin incelenmesine yönelik alt komisyon kurulması önergesi görüşüldü.
Önerge sahibi AKP Ankara Milletvekili Yalçın Akdoğan, kurulacak alt komisyonun terör olaylarını yerinde incelemek amacıyla bölgeye gitmesi gerektiğini söyleyerek, ”Olayları yerinde inceleyelim, bu konuda duyarlılık oluşturalım” dedi.
Görüşmelerin ardından, ”Askeri ve sivil cezaevlerinde inceleme yapmak”, ”terör ve şiddet olayları kapsamında yaşam hakkı ihlallerini incelemek” ve ”kadın ile aile bireylerine yönelik şiddetle ilgili konuları incelemek” amacıyla alt komisyonlar kuruldu.
Alt Komisyonlarda, 4 AKP’li, 1 CHP’li ve 1 MHP’li milletvekili ile BDP’li Kürkçü yer alacak.
