Xi’nin Üçüncü Dönem Seçimlerinden Önce Gözden Uzak Durması, Spekülasyonları Artırıyor

Bir haftadan fazla bir süre önce Çin lideri Xi Jinping, etki alanını göstermek için üç günlük bir Orta Asya gezisine çıktı. O zamandan beri kamuoyunun gözünden uzak duruyor. Üst düzey bir askeri toplantıya ve yıllık Birleşmiş Milletler Genel Kuruluna katılmadı.

24 Eylül’de Xi, Twitter’ın en yüksek trend alan konularından biri haline gelmişti. Adı 42.000’den fazla hashtag’de görüldü ve “Çin askeri darbesi” terimi platformda 9.300 tur dolaştı.

Eski bir Hindistan Kabine Bakanı ve Parlamento üyesi Subramanian Swamy, “Kontrol edilecek yeni bir söylenti: Xi [Jinping] Pekin’de ev hapsinde mi?” diye yazdı.

Bu tür spekülasyonlar çıkmasının bir nedeni de, Çin vatandaşlarının ülke genelinde çok sayıda uçak yolculuğunun iptal edildiğine dikkat çekmesi oldu. Pekin’de ulusal savunma ve askeri reform konulu önemli bir konferansın düzenlendiği 24 Eylül gününde yaklaşık 10.000 uçuş – o gün için planlananların neredeyse üçte ikisi – iptal edildi.

Çin’in en popüler sosyal medya platformu Weibo, uçuş iptalleriyle ilgili tartışmaları hızla sansürledi ve bunların “söylenti” olduğunu bildirdi.

Orta Asya’da bölgesel bir zirvede Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştükten sonra 16 Eylül’de Çin’in başkentine dönen Xi, Pekin toplantısına katılmadı. Ancak silahlı kuvvetlerin savaş hazırlıklarına odaklanması gerektiği yönünde talimat verdi. Benzer şekilde, Xi tarafından özenle seçilmiş ve şu anda ülkenin savunma bakanı olarak görev yapan, Çin askeri generali Wei Fenghe de toplantıda yoktu.

Xi’nin o zamandan beri halka açık faaliyet olarak tek yaptığı, 22 Eylül’deki Çinli Çiftçilerin Hasat Festivali’ni kutlamak için ve ertesi gün devlet medya kuruluşu Çin Haber Servisi’ne, kuruluşunun 70. yıldönümünü tebrik etmek için birer tebrik mektubu yazmak oldu.

Hiçbir büyük Çin medya kuruluşu veya yetkilisi, bu söylentileri çürütmek için ortaya çıkmadı. Bazı analistlerin yorumlarına göre her ne kadar doğrulanmamış olsa da söylentinin kapsamı, ülke içindeki öfkenin belirli bir dereceye kadar yükseldiğini gösteriyor.

Çin’deki güncel olaylar hakkında ABD’den yorum yapan Wang He, The Epoch Times’a “Bu bir hoşnutsuzluk göstergesi” dedi. “Görünüşe göre insanlar onun iktidardan düşmesi için gün sayıyor.”

Wang’ın söylediğine göre Xi üçüncü dönemini garantiye almış olsa da, birçok insan onun iktidarda kalmasına sıcak bakmıyor.

Çin analisti Gordon Chang, ortada destekleyici kanıtların bulunmadığına işaret ederek, bir darbe olasılığı olmadığına inandığını belirtti.

Chang, The Epoch Times’a “Bir darbe olduğunu düşünmüyorum” dedi. “Çünkü bir darbe olsaydı, örneğin Pekin’in merkezinde çok sayıda askeri araç görürdük. Bununla ilgili hiçbir rapor yok. Ayrıca darbe olsaydı muhtemelen bir sıkıyönetim ilanı olacaktı. Böyle bir şey de olmadı.”

“Yani bir şeyler oluyor gibi görünüyor ama tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz. Bugüne kadar Komünist Partinin ve ordunun üst düzey liderleri arasında herhangi bir karışıklık çıkmadan gerçekleşen çok fazla olay oldu.”

“Komünist sistemde bir lider öldüğünde, genellikle bir hafta kadar bundan haberimiz olmaz. Çünkü herkes üst makama ve ona bağlı pozisyonlara yerleşme kavgasına girer. Yani bu durum, şu anda bir şeyin gerçekleştiğini gösteriyor olabilir. Sadece bekliyoruz ama birçok olasılık var.”

Ayrıca, bazı spekülasyonları ortadan kaldırabilecek tek şeyin, Xi’nin halka açık bir şekilde konuşması olduğunu da belirtti.

“Çin’in Barışçıl Değişime Giden Yolu” adlı Çince kitabın yazarı Zhang Tianliang, benzer şekilde ev hapsi teorisini reddetti.

Geçen hafta iki eski Bakanlar Kurulu yetkilisinin de aralarında olduğu altı üst düzey Çinli yetkili, yolsuzlukla ilgili suçlardan ağır cezalara çarptırıldı. Xi’nin 2012 sonlarında göreve başladıktan sonra düzenlediği rüşvetle mücadele kampanyasında da bir dizi yetkili tasfiye edilmişti.

Zhang 22 Eylül’deki TV programında, iktidardaki kontrolünü kaybetmiş olsaydı Xi’nin onları nasıl cezalandıracağını anlattı.

Ancak Xi’nin kamuoyu önüne çıkıp çıkmamasının çok az önemi olduğunu söyleyen Wang, halkın dikkatinden bu kadar uzun süre uzak kalmanın Xi’ye özgü bir davranış olmadığını kaydetti.

Wang’a göre, Xi’nin Parti kongresinden önceki yurtdışı gezisi bir güven yansımasıydı.

“Mutlak güvence olmadan, bu adam kolayca risk almayacak” dedi.

Luo Ya bu rapora katkıda bulundu.

Yazan Eva Fu, The Epoch Times
Çeviren: Hatice Atmaca, Epoch Times Türkiye