Orta Asya Dağlarındaki Buzullar Yok Olma Tehlikesi İle Karşı Karşıya
TAŞKENT – Son yıllarda küresel iklim değişikliklerine bağlı olarak erime sürecine giren Orta Asya dağlarındaki buzullar için tehlike çanları çalıyor. Buzulların giderek erimesi endişeyle karşılanıyor. Sırderya ırmağının kaynağı olan Kırgızistan ve Amuderya ırmağının kaynağı olan Tacikistan dağlarındaki buzulların bölgede 2-3 derece normalin üstüne çıkan hava sıcaklığına bağlı olarak erimeye devam ettiği bildiriliyor.
Maruz kaldığı kurumayla Orta Asya’da büyük bir ekolojik felakete dönüşen Aral Gölü havzasının da buzulların erimesinde etkili olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, Aral’ın tuzlu havzasından rüzgarlar nedeniyle havalanan tozların kilometrelerde uzağa giderek dağların zirvesindeki buzulların erime sürecini tetiklediğini dile getiriliyor.
Konuyla ilgili Azattyk Radyosu’na konuşan Kırgız uzman Kemelbek Aşıraliyev, sadece Kırgızistan dağlarında yer alan 8 bin buzuldan 2 bininin yok olduğunu, geri kalanın da önemli ölçüde eridiğini söyledi.
Uzmanlar, Orta Asya dağlarındaki buzulların erimesinin son 15-20 yıl aralığında daha da hızlandığına dikkat çekiyor. Buzullardaki erimenin ortalama 8 metre dolayında olduğu, bunun da buzul kütlelerini küçülttüğü ifade ediliyor. Uzmanlar, bu mevcut iklim istikrarsızlığının devam etmesi halinde bölgedeki buzulların gelecek 20 yıl zarfında yüzde 35 oranında daha da azalacağını dile getiriyor.
Kırgızistan’daki buzullarının maruz kaldığı erimenin bölgenin bir diğer dağlık ülkesi Tacikistan’da da yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, temiz içecek sularının önemli kaynağını oluşturan buzullardaki erimenin bölgedeki su dengesini de olumsuz etkilediğini belirtiyor.
Bölgede normalde yazın eriyen buzulların, soğuğa bağlı olarak kışın toparlanması gerekirken, global iklim değişikliği nedeniyle hava sıcaklığının normalin üzerinde seyretmesi, bu toparlanmayı yetersiz kılıyor. Bu da buzulların kütle bakımından yıldan yıla daha da küçülmesine neden oluyor.