Avrupa ülkeleri, İran’a yönelik diplomatik baskıyı artırdı. Fransa, Almanya ve İngiltere, İran ile yürütülen nükleer müzakerelerde açıkça sabrın tükendiğini belirtti. Bu üç ülke, net bir tarih vererek İran’dan anlaşmaya geri dönmesini talep ettiler. Eğer İran, 31 Ağustos’a kadar taviz vermezse, Avrupa daha önce kaldırılan yaptırımları tekrar devreye alacak. Ayrıca yaptırımlar, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi mekanizmasıyla gerçekleşecek. Avrupa, bu mekanizmayı “snapback” adıyla bilinen hızlı yaptırım sürecinde kullanacak.
İran’dan İsrail ve ABD’ye Füze ve İHA Saldırılarıyla Misilleme
Olaylar İsrail’in, 13 Haziran 2025’te İran’a karşı düzenlediği büyük hava saldırısı ile başladı. İran, füze ve İHA saldırılarıyla İsrail’e doğrudan karşılık verdi. Daha sonra ABD, İran nükleer tesislerine düzenlediği saldırılarla sürece dahil oldu. İran ordusu, ABD’nin Katar’daki askeri üssünü hedef aldığı saldırıyla ABD’nin Fordow, Natanz ve İsfahan’daki nükleer tesisleri bombalamasına yanıt verdi. Böylece bölgedeki gerilim hızla tırmandı. Ardından, 24 Haziran’da taraflar geçici bir ateşkeste uzlaştı.
Birkaç hafta sonra 21 Temmuz’da, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Fox News’e konuştu. Arakçi, ABD saldırılarının Tahran’ın nükleer tesislerini ciddi şekilde tahrip ettiğini kabul etti. Ancak buna rağmen, İran nükleer programını sürdürme kararı aldıklarını belirtti. Üstelik, uranyum zenginleştirme çalışmalarına da devam edeceklerini açıkça duyurdu. Böylece, diplomatik tansiyon geçici olarak azalsa da, kriz tamamen sona ermedi.
İran, uranyum zenginleştirme oranlarını artırarak tepkileri üzerine çekiyor. Bu süreçte İran nükleer programının barışçıl amaçlar taşıdığını iddia etti ve geri adım atmadı. Ayrıca Batı’nın taleplerini siyasi baskı olarak niteledi.
Buna rağmen Avrupa, bu açıklamaları yetersiz buldu. Özellikle denetim eksikliği ve şeffaflık sorunu, Avrupa’nın tepkisini büyütüyor. Avrupa ise İran nükleer programını nükleer silah tehlikesi olarak yorumluyor. Bu nedenle, İran’ın nükleer faaliyetlerinden duydukları rahatsızlığı açıkça dile getirdiler. Bu noktada müzakereler kritik bir eşiğe ulaştı. Avrupa ülkeleri, diplomasiyle çözüm aramaya devam ederken zaman gittikçe daralıyor.
Eğer İran geri adım atmazsa, Avrupa yaptırım sürecini başlatacak. Bu durum, sadece İran ekonomisini ciddi şekilde etkilemekle kalmayacak, ayrıca bölgedeki siyasi dengeleri de değiştirecek.
Son olarak ABD, bu gelişmeleri yakından takip ediyor. Her ne kadar sessiz kalsa da, Avrupa’nın kararına destek vermesi muhtemel görünüyor.
Kısacası, 31 Ağustos’a kadar İran ve Avrupa ülkeleri arasında kritik kararlar alınacak. Diplomatik çabalar sonuç vermezse, yeni bir kriz kapıda olabilir.
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.