Çin’de ısınan emlak piyasası, yakın zamanda bir fiyat düzeltmesi olacağına işaret ediyor.
Pekin’deki birçok büyük gayrimenkul firması ellerinde kalan yüksek fiyatlı boş konutları son zamanlarda satabilmek için %60’lara varan indirimlerle satışa sunuyor. Fakat Çinli uzmanlara göre, gayrimenkul firmaları yüksek seviyede borçlu oldukları için, bu son durum büyük sıkıntılara yol açabilir.
Son birkaç yıldır, Çin’de emlak patlaması yaşandı. Konut fiyatları çok yükseldi. Yerel yönetimlerin gayri safi yurtiçi hasıla rakamlarını yükseltme hırsı, büyük inşaat şirketlerinin mega seviyede borçlanması ve seçilmiş, küçük, zengin bir grup vatandaşın güvenli yatırım araçlarına paralarını kaydırma isteği emlak piyasasının patlamasına sebep oldu.
Patlamaya sebep olan diğer faktörler ise zorunlu tahliyeler, devlet ve özel işletmeler arasındaki karmaşık ilişkiler, yolsuzluklar ve merkezi rejimin yaygın makro yönetimi. Bu faktörler emlak patlamasına bir “Çin özelliği” kattı.
Şimdi gayrimenkul firmaları, boş konutları elden çıkarabilmek için fiyatları düşürmek zorunda. Ama fiyatları düşürmek borç yüklü firmalar ve bankalar için büyük sorun teşkil etmekte.
Borsada işlem gören 98 Çinli gayrimenkul firmasının açıkladıkları yarıyıl raporlarına göre ortalama borç/sermaye oranı %62 seviyesinde. Bunlar arasından 40 firmanın borç/sermaye oranı %70’in üzerinde ve toplam borç tutarı ise 1.01 trilyon Yuan (158.3 milyar dolar) seviyesinde. Bu tutar gelir artışının çok üzerinde.
Çin Merkez Bankası, banka mevduat zorunlu karşılık oranlarını bu yıl içerisinde 6 kez, 2010 yılından beri ise 12 kez artırdı. En son Haziran ayında yapılan artış ile zorunlu karşılık oranı %21,5 ile tarihi seviyeye ulaştı ve kredi kısıtlamalarına sebep oldu. Çinli sektör uzmanlarına göre bu düzenlemeler yüksek seviyede borçlu gayrimenkul şirketleri için büyük bir baskı oluşturuyor ve bunun sonucu olarak konut fiyatlarında bir düşüş bekleniyor.
30 Ağustos tarihli Guangzhou Daily haberine göre devam eden makro kontrol politikaları ile birlikte gayrimenkul firmalarının nakit akımı giderek kötüleşiyor. Shanghai Zhongyuan Real Estate Araştırma Merkezi analisti Bay Liu’nun Epochtimes’a verdiği demeçte “Değer kaybeden konut sayısı son zamanlarda giderek artmakta. Yakın zamanda daha fazla şirket fiyatları aşağıya çekecektir” dedi. Bay Liu Çin’de emlak piyasasının çok hızlı fakat kişi başı gelir artışına göre orantısız bir şekilde yükseldiğini belirtti. Ayrıca, düşük ve orta sınıf gelirleri ve emlak fiyatları arasındaki farkın giderek artmakta olduğunu söyledi.
Xi’an ekonomisti Zhao Xiao-ming Epochtimes ile yaptığı röportajda bu yılki emlak piyasası artış oranının tüketici fiyat endeksini geçmeyeceğini belirtti. “Bu da emlak yatırımlarının zarar edeceğinin işaretidir. Gayrimenkul şirketleri yüksek borç sebebiyle fiyatları düşürmek istemiyor, fiyatları düşürmeleri iflas etmelerine sebep olacaktır” dedi.
Asia-Pacific Urban Development Araştırma Merkezi direktörü Xie Yifeng de bu görüşe katıldı. “Firmalar en son çare olarak fiyatları düşüreceklerdir çünkü fiyatın düşmesi kar kayıplarına ve bankaların baskısına sebep olacaktır” dedi. “Bunlar çok büyük borçlar. Fiyatın düşmesi yüksek yatırımların geri dönüşünü zorlaştıracaktır” dedi.
Alıcılar beklemede
Fiyatların aşağı düşmesi insanların konut almasını garantilemiyor. Chongqing’de finans sektöründe çalışan Bay Liao Epochtimes’a verdiği demeçte düşük fiyatların hala insanları emlak almaya teşvik etmediğini belirtti. “Kısa vadede bir düzelme olmayacağı ve fiyatların daha da düşeceği beklentisi oluştu” dedi.
Pekinde yaşayan Bay Chen ise emlak fiyatlarının anormal yüksek olduğunu belirtti. En pahalı ev metrekare başına 50,000 Yuan (728 Dolar) ediyor. Chen fiyatların düştüğünü ama çok az insanın ev almak istediğini belirtti. “Herkes şu an beklemede çünkü fiyatların daha da düşeceği söyleniyor. Artan gıda ve petrol fiyatları sebebiyle metrekare başına ortalama 20.000-30.000 Yuan seviyesinin bile pahalı kaldığı belirtiliyor” dedi.
İlgili Haberler
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.