Çin Ortadoğu’da Daha Büyük Bir Rol İstiyor

Çin bir dizi bölgesel aktöre ev sahipliği yaparak Ortadoğu’daki etkisini genişletme çabasında.

Çin bu hafta Orta Doğu’daki hükümetlere kendisini daha dostane bir küresel güç olarak tanıtmaya çalıştı. Ancak güvenlik varlığı sunma konusundaki isteksizliği Pekin’in bölgedeki etkisini sınırlıyor. Mısır Cumhurbaşkanı Abdelfattah Sisi, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said ve bir dizi bölgesel lider ve diplomatın geçtiğimiz hafta Pekin’de düzenlenen Arap-Çin Forumuna katılması bu çabanın bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Çin lideri Xi Jinping, Perşembe günü Pekin’de düzenlenen Çin-Arap devletleri konferansında Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri liderleri de dahil olmak üzere Arap ülkelerinden üst düzey yetkilileri ağırladı. Biden yönetiminin Gazze savaşını yönetme biçimi nedeniyle iç ve dış ortamdan ağır eleştirilerle karşı karşıya kalmasıyla Çin, kendi dış politika tarzını bölgedeki liderlere tanıtma fırsatı görüyor.
Çin-Arap Devletleri İşbirliği Forumu, Çin ile Arap ülkeleri arasındaki bağları ve işbirliğini güçlendirmek amacıyla Ocak 2004’te dönemin Çin Devlet Başkanı Hu Jintao’nun Kahire ziyareti sırasında kuruldu . Forumun ilk toplantısı Eylül 2004’te Kahire’deki Arap Birliği genel merkezinde yapıldı.
Xi, Çin-Arap Devletleri İşbirliği Forumu’nun (CASCF) 10. bakanlar konferansının açılış töreninde yaptığı açılış konuşmasında;
Çin-Arap ilişkilerinde bir başka dönüm noktası olacak olan Çin’in 2026 yılında ikinci Çin-Arap Devletleri Zirvesi’ne ev sahipliği yapacağını duyurdu. Çin, yaşam ve sağlık, yapay zeka (AI), yeşil ve düşük karbonlu kalkınma, modern tarım, uzay ve bilgi teknolojisi gibi alanlarda Arap tarafıyla 10 ortak laboratuvar inşa edecek. Xi, iki tarafın aynı zamanda yapay zekanın reel ekonomiyi güçlendirmesi ve yapay zeka konusunda geniş tabanlı bir küresel yönetişim sistemini teşvik etmek için yapay zeka konusundaki iş birliğini artıracağını söyledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, iki taraf arasındaki ticaret hacmi 2004’teki 36,7 milyar dolardan 2023’te 398 milyar dolara ulaştı.
CASCF’nin 10. bakanlar konferansında Pekin Deklarasyonu, CASCF’nin 2024-2026 uygulama planı ve Filistin meselesine ilişkin Çin-Arap devletleri ortak bildirisi kabul edildi.
Öte yandan Volodomir Zelenskiy, Çin’i , savaşın harap ettiği Ukrayna’ya barış getirmeyi amaçlayan bu ayın sonlarında İsviçre’de yapılacak bir barış zirvesine katılmaktan diğer ülkeleri caydırmakla suçladı .
Singapur’daki Asya’nın en büyük güvenlik konferansı Shangri-La Dialogue’da konuşan Ukrayna cumhurbaşkanı, Asya-Pasifik ülkeleri arasında destek toplamaya çalıştı ve onları İsviçre toplantısına katılmaya çağırdı.
Daha sonra medyaya Çin’in liderleri katılımdan caydırmak için bu tür çabaları desteklediğini söyledi . “Maalesef Rusya, bölgede Çin nüfuzunu kullanarak, Çinli diplomatları da kullanarak barış zirvesini bozmak için her şeyi yapıyor. Çin gibi büyük, bağımsız ve güçlü bir ülkenin Putin’in elinde bir araç olması talihsiz bir durumdur” dedi.
Zelenskiy, “Dünyanın dirençli olması gerekiyor, güçlü olması gerekiyor, Rusya’ya baskı yapması gerekiyor” dedi. Zelenskiy ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında bir yıl önce gerçekleşen telefon görüşmesinden bu yana Ukrayna’nın her düzeyde Çinli yetkililerle görüşme talebinde bulunduğunu ancak bunun kabul edilmediğini söyledi. Singapur’da bulunmalarına rağmen Çinli yetkililerle görüşmemişti. (TG)