Marmara’da beklenen olası bir deprem sonrası İstanbul’da oluşabilecek tsunaminin etkilerini bilim adamları araştırdı.2007 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi deprem hazırlıkları ve deprem güçlendirme çalışmaları kapsamında ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü ile Japon Bilim Adamlarına İstanbul’da olası bir Tsunaminin düzeyini, vereceği hasar seviyesini belirlemek, riskleri tespit etmek, alınacak önlemleri araştırmak amacıyla analiz yaptırıldı.
Yapılan çalışmada Marmara Denizi’nde olası tsunami oluşmasına yol açabilecek çeşitli senaryolar incelendi.Kuzey Anadolu Fayının Marmara Denizindeki kuzey ve güney kolları üzerindeki depremler va fay hareketleri ile Marmara Denizi’ndeki çeşitli bölgelerde saptanan olası zemin kaymalarına bağlı oluşabilecek çeşitli kombinasyonlardaki deniz tabanı hareketleriyle deprem dalgası oluşması modellendi. Fay ve heyelanların çeşitli versiyonlarından senaryolar üretildi.
İstanbul’da olası Tsunami analizi senaryosuna göre;
-İstanbul kıyılarında olası en büyük dalga yüksekliği 5.56 metre.
-En yüksek dalganın ulaşacağı kıyı bandı İstanbul’un doğu kıyılarında 10 kilometrelik kıyı çizgisi
-Dalgaların kıyılara erişme zamanı 8 dakika. -Kıyılarda ilerleme mesafesi 150 metreden az.
-Tsunaminin kıyılara gelme zamanı 5-10 Yapılan çalışmada İstanbul’un hangi bölgelerinin hangi koşullarda ne düzeyde sular altında kalacağını gösteren haritalar da hazırlandı.Tsunami gece olursa daha az insanın risk altında olacağı kaydedildi. Tsunaminin İstanbul’da etki edeceği bölgeler sığ deniz bölgeleri, küçük tekne barınakları,ırmak ve dere ağızları,denizden 100-150 metre uzaklıktaki kıyı alanları olduğu açıklandı.
TSUNAMİ NASIL ANLAŞILIR?
Uzmanlar tsunami öncesi denizin çürük yumurta, yağ ya da petrol gibi kokabileceğini belirttiler. Gök gürültüsüne benzer, jet uçağı sesi, helikopter ve ıslık sesi gibi sesler duyulabilir. Deniz geri çekilebilir. Ufuk çizgisinde kırmızı renkli flaş ışık, dalga yaklaşırken dalganın üst kısmında kızıllık görülebilir.
‘ERKEN UYARI ÇOK ÖNEMLİ’
İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi tsunami uzmanı Prof. Dr. Yıldız Altınok İstanbul’un tsunami senaryosunu şöyle değerlendiriyor: “İstanbul’da en fazla 7.3, 7.4 büyüklükte deprem olması bekleniyor. Fakat 6’dan küçük bir deprem bile deniz altındaki heyelanları tetikleyerek bir tsunamiye neden olabilir. Japonya’da yerleşimin bilinçli olarak kıyı şeridinden uzak mesafede kurulmasına rağmen, tsunaminin sonuçlarını izledik. İstanbul’da kıyıya yakın çok yapı var. Tsunaminin saatte 700 ile 900 km hızla ilerlediğini düşünürsek yıkım büyük olacaktır. Depremi öncesinden haber vermek mümkün olmasa da tsunamide erken uyarı sistemi çok önemli. Ancak bu şekilde can kaybı en aza indirgenebilir.”
