‘NewYork Times’a göre bir sonraki krizin kaynağı: Çin Ekonomisi
“NewYork Times” gazetesinde Paul Krugman tarafından yayınlanan bir makalede, 2012 yılında Çin ekonomisinin yönü ele alındı.
Dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi olan Çin, 2011 yılında dünya çapında en fazla sözü edilen ülkeydi. Tahminlere göre, 2012 yılında Çin ekonomisi hala dünyanın en önemli konularından biri olacak. Amerikan Yoruma göre, Çin’de durmadan şişen emlak ve kredi balonu mutlaka patlayacak, dolayısıyla Çin ekonomisi bir sonraki krizin kaynağı olacak.
Makalede “Şöyle bir durum düşünün: son zamanlardaki ekonomik artış tamamıyla inşaat sektöründe yaşanan bolluğu dayanmaktaydı, bu bolluğun itici gücü ise anormal yükselen emlak fiyatlarıydı. Ekonomik büyümenin yanı sıra, bu balon ekonominin çeşitli özelliklerini de beraberinde getirdi. Örneğin, kredilerde hızlı bir şekilde artış yaşandı. Ancak artışın büyük bir kısmı geleneksel ve normal banka finansmanı yolu ile değil, devlet denetimi ve garantisi altında olmayan “Gölge Bankalar”dan gelmekte. Şu anda, bu balon patlamak üzere ve bu nedenle finans ve ekonomik krizden endişelenmemiz doğal ve mantıklı” deniyor.
Makalede ayrıca “Burada anlatılanlar acaba 1980’lerin sonundaki Japonya mı? Yoksa 2007 yılındaki Amerika mıdır? Cevap: Hayır, burada bahsedilen ülke Çin’dir. Günümüz dünya ekonomisinin herhangi bir risk karşısında dayanamayacağı şu dönemde, Çin bir risk faktörü olarak ortaya çıkmak üzere” deniyor.
“Gerçek durumu öğrenmek ise oldukça zor. En iyisi bütün ekonomik rakamları özel bir bilim-kurgu olarak görmek. Ancak Çin’deki ekonomik rakamlar daha da bilim-kurguya benzemekte. Çin devletinin açıkladığı rakamlar rahatsız edici –yakın zamanda yayınlanan haberlerde büyük değişimler var ve bunlar yeterince büyük tehlike çanları çalmakta.”
Durmadan şişen emlak balonu
Geçmiş 10 sene içinde, Çin ekonomisinin en dikkat çeken noktası ise devamlı artan aile tüketiminin ekonomik artışın gerisinde kalması. Şu anda, Çin’deki tüketim harcaması sadece GSYİH’nin %35’ini kapsamakta ve bu sadece Amerika’daki oranın yarısına yakın.
O halde, Çin malları ve hizmetlerini kim satın alıyor? Cevabın bir kısmı tabii ki Amerika’dır. Tüketimin, genel ekonomi içindeki oranı düşük kaldığıdan dolayı, Çin verdiği ticaret fazlası ile üretim sanayinin devam etmesini sağlamaya çalışmakta ve yatırım giderleri GDP’nin yaklaşık yarısına ulaşmış durumda.
Fakat çok net bir soru: Tüketim ve ihtiyaç nispeten zayıf olduğunda, bu yatırımları iten güç nedir? Cevap: Durmadan şişen emlak balonudur. 2000 yılından sonra, Çin’deki emlak yatırımının GDP’deki oranı neredeyse bir kat arttı, bütün yatırımın artış payının %50’sini geçti. Bundan dolayı, artışın kalan kısmı şüphesiz inşaat sektöründen kaynakladı.
Böyle bir durum, Amerika’nın Florida eyaletinde geçmişte yaşanan duruma çok benziyor ve hepimiz oradaki emlak balonunun sonunda patladığını hatırlıyoruz.
Kredi balonu patlamak üzere
Amerika’nın yaşadıklarına benzeyen başka bir durum daha var: krediler aşırı çoğaldı. Ancak bunların büyük bir kısmı geleneksel bankacılık sisteminden gelmemekte. Tamamıyla devletin denetlemediği ve garanti vermediği finansal sistemden gelmekte. Yine de temel olarak büyük bir fark var: Amerika’daki “Gölge Bankalar” çoğunlukla Wall Street’teki ünlü firmalardan oluşmaktaydı ama Çin’deki “Gölge Bankalar”ın hemen hemen hepsi yeraltı bankaları olarak tanımlanıyor. Buna rağmen, ikisinin sonucu da benzer olacak.
Şu anda, bu balon apaçık bir şekilde patlamak üzere. Bu, Çin ekonomisine ve dünya ekonomisine büyük zarar getirmeyecek mi?
Newyork Times’taki makalenin sonunda “Çin ekonomisinin durumu başka yerlerde gördüğümüz ekonomik durgunluğa çok benziyor, dünya ekonomi sistemi Avrupa Borç Krizinden dolayı zaten ağır yararlandı ve gerçekten yeni bir krize dayanma gücü kalmadı” deniyor.
Çin ikitdar partisi ile ilgili bilgi edininiz :
İlgili Haberler:
İngiliz Basını: Çin’deki Krediler Alarm VeriyorArtan Risk ile Sermaye Çin’den Geri Çekiliyor,
Çin Ekonomisi Çöküşün Eşiğinde
Çin’de her İki Dakikada bir İntihar Vakası GörülüyorAntik Çin Takvimi
