AB’nin Batı Balkanlar ve Türkiye’de yaşamakta olan 12 milyon Roman’ın toplum ile entegrasyonunu temel insan hakları konusunda öncelikli konularından biri olarak belirlemesi üzerine AB’nin genişleme bölgesinde bulunan Batı Balkanlar ve Türkiye’deki Romanların durumlarını görünür kılmak ve Roman topluluklarının sorunlarının çözülmesinde STKların çalışmalarını desteklemek için ilk defa düzenlenen ‘Roman Entegrasyon Ödülü’ 1 Ekim tarihinde Brüksel’de yapılan tören sonunda sahiplerini buldu.
3 Günlük Roman Çalıştayı
Avrupa Birliği tarafından finanse edilen TASCO (Sivil Toplum Kuruluşları için Teknik Destek) organizatörlüğünde 29 Eylül ve 1 Ekim tarihleri arasında düzenlenen bir Roman çalıştayı sonrasında 7 ülkeden aday gösterilen 21 STK arasından her ülkenin kazananları 14.000 avroluk ödüle ulaştı.
Yapılan 3 günlük çalıştayda ilk gün Romanların adı geçen bölgelerdeki durumları ile birlikte Roman STKlarının güçlendirilmesi ile ilgili konular ele alındı. Konular Romanların barınma, eğitim, sağlık, işsizlik ve yoksulluk problemleri çerçevesinde ele alınırken, Romanların bu durumdan nasıl çıkabileceği ile ilgili argümanlar tartışıldı. STKların rolü ile birlikte AB fonları ile güçlendirilmeleri de konu başlıkları arasındaydı.
Çalıştayın ikinci gününde davetli STK temsilcileri Avrupa Birliği Parlamentosunun çalışma şekli ile ilgili parlamento binası içerisinde bilgi aldı ve kendisi de Roman bir Parlamenter olan Soroya Post ile bir araya gelerek görüş alış verişinde bulundular. Daha sonra İnsan Hakları Yüksek Komiserliğini ziyaret eden STK temsilcileri burada Romanların durumu ile ilgili insan hakları çerçevesinde yapılabilecekleri ve komiserlikten bu konuda alabilecekleri yardım ile ilgili bilgi aldılar. Açık Toplum Vakfı’nı da ziyaret eden temsilciler burada vakıfın kendilerine sunduğu imkanlar konusunda bilgilendirildiler.
Çalıştayın son gününde STK temsilcileri Brüksel’de Roman toplulukları için çalışan STKları ziyaret etti ve Avrupa’da yapılan çalışmalar ile ilgili yerinde bilgi aldılar. Son olarak 2. Dünya savaşı sırasında soy kırıma uğrayan Romanlar için çalışmalar yapan Roma İtibar Merkezi’ni gezen temsilciler burada da savaş döneminde Romanların yaşadığı unutulmaz acı deneyimleri paylaşma imkanı buldular.
Roman entegrayonu hakkında Stefan Füle’nin konuşması
Genişleme ve Komşuluk Politikalarından sorumlu Stefan Füle’nin katıldığı ödül töreninin açılış konuşmasında Füle ödül törenine katılmaktan duyduğu onuru ifade ederek sözlerine başladı. Daha önce aday ve ön-aday ülkelerden hiçbir ülkenin Roma topluluklarının desteklenmesi konusunda her hangi bir çalışması olmadığını söyleyen Füle bu ödül törenin de Avrupa Komisyonu için bir ilk olduğunu ifade etti.
Batı Balkanlar ve Türkiye’deki Romanların durumunun ciddiyet arz ettiğini dile getiren Füle, Romanların çoğunlukla ırkçılık, ayrımcılık ve sosyal dışlanma ile karşı karşıya olduğunu ve yoksulluk içerisinde bulunduklarını söyledi. Roma topluluklarının sağlık hizmetlerine, eğitime, barınma ve istihdam hizmetlerine ulaşımlarında sorunlar olduğunu dile getiren Füle, ikinci olarak Romanların toplum tarafından algılanmasında da sorunlar bulunduğunu dile getirdi. Avrupa Komisyonu’nun, devletlerin ve STKların hepsinin aynı mesajı yayarak, Roma entegrasyonunun önemli bir politika olduğunu dile getirmeleri gerektiğini belirtti . Bunun sadece Romanların yararına değil fakat bütün toplumun yararına olacağını dile getiren Füle, toplumun her bireyinin yüreğini ve iş gücünü ortaya koymasının ülkelerin sosyal, ekonomik ve kültürel açıdan refaha ulaşmalarını ve güçlenmelerini sağlayacağını ifade etti.
Üçüncü olarak Avrupa Komisyonu için Roma entegrasyonunun bir öncelik olduğunu dile getiren Füle Roman topluluklarını önümüzdeki yıllarda sosyal ve ekonomik olarak entegre edileceğini ifade etti. Bunun Avrupa Birliği üyeliği için çalışan ülkeler içinde geçerli olduğunu ifade eden Füle, Avrupa Birliğinin misyonunun açık ve kapsayıcı bir topluma dönüşmek olduğunu ifade ederek, bütün vatandaşların ırk, kültür ve din ayrımı yapılmaksızın topluma entegre edilmesi olduğunu ve bu görevin Roman konusunu politik gündemde yüksek bir noktaya getirdiğini ve2014 2015 yılı için IPA yoluyla bu konudaki mali desteğin arttırılmasının sebebinin de bu olduğunu ifade etti.
Dördüncü olarak da STKların rolüne değinen Füle, onların Roman toplulukları ile devletler arasında kritik bir rol üstlendiklerini ve Roman toplulukların zor durumlarını ve ihtiyaçlarını en iyi şekilde ilettiklerini belirterek bu ödül törenin de bunu güçlendirmek için düzenlendiğini söyledi.
Türkiye’nin Ödülü ‘Sulukule Çocuk Sanat Ayölyesi’ne
Ödüller AB’ye aday ülkeler Kosova, Makedonya, Karadağ, Arnavutluk, Bosna Hersek, Sırbistan ve Türkiye’den seçilen 3’er en iyi projenin arasından birincileri seçmek sureti ile verildi. Türkiye’den ödülü ise bir grup Roman gencin Sulukule’ye dikkat çekmek için müziği kullanarak farkındalık yaratmasına dayanan ve bu gençlerin verdiği konserlerden oluşan Sulukule Çocuk Sanat Atölyesi kazandı. Ödülü proje koordinatörü Funda Oral aslı. Bu ödül Avrupa Komisyonu’nun yıkılan 500 yıllık Roman mahallesi Sulukele’ye dikkatleri tekrar çekmek ve Türkiye’ye bu durumu hatırlatarak hafıza tazelemek olarak değerlendirildi. Diğer ödüller ise şöyle:
Arnavutluk’tan Roma Aktif, Bosna Hersek’tan Otaharin, Makedonya’dan Ambrela, Karadağ’dan – Roma Girişimleri Merkezi,Sırbistan’dan Dostluğun Elleri,Kosova’dan Ortaklık Fikirleri adlı STKlar kazandı. Kazananlara çekleri bizzat Stefan Füle tarafından verildi.