TikTok’un Ana Şirketi, Üst Yönetim Kadrolarında Çin Komünist Parti Üyelerini Çalıştırıyor

Video paylaşım uygulaması TikTok’un Çinli sahibi ByteDance şirketinde çalışanların 130’dan fazlası, aynı zamanda şirkete yerleştirilmiş bir Çin Komünist Partisi (ÇKP) komitesi üyesi. Şirket içi bir yazışmaya göre bu çalışanların çoğu yönetim pozisyonlarında.

ByteDance yönetimi ile ÇKP üyeliğinin arasındaki bağlantı, şirketin Çin rejimiyle ilişkisini gözler önüne sererek, TikTok hakkındaki güvenlik endişelerini artırıyor.

Yasaya göre Çin’deki şirketlerin iş politikalarının ve çalışanlarının parti çizgisine uyduğunu garanti etmeleri ve bunun için işyerlerinde Komünist Parti birimleri bulundurmaları gerekiyor. Mart 2012’de kurulan ByteDance, Ekim 2014’te Parti komitesini oluşturdu.

Parti kurallarına göre şirketlerin komite üyeleri, politik konferanslarda atanır. Üyelerin görev süreleri beş yıldır.

ByteDance’ın 60.000 çalışanı arasında tam olarak kaç parti üyesi veya komite üyesinin 230 global ofisten geçtiği bilinmiyor; The Epoch Times tarafından elde edilen liste, Pekin’deki merkez komite üyelerinin listesinin yalnızca bir kısmıdır.

Listeye göre genel merkez ofisinde, çoğu yönetim pozisyonlarında veya teknik görevlerde olan en az 138 çalışan, şirketin etkili Pekin Parti komitesinde yer alıyor. Listedeki altmış kişi, bir yönetim görevine sahip.

Belgede her komite üyesinin tam adı, cinsiyeti, doğum tarihi, ÇKP’ye katılma tarihi, kimlik numarası ve şirketteki pozisyonunun yönetim veya teknik gibi ayrıntıları mevcut.

Açıklamalar, ABD hükümetinin ulusal güvenlik gerekçesiyle, TikTok ve Çin’e ait diğer uygulamaların incelenmesini yoğunlaştırmasıyla ortaya çıktı. ABD yetkilileri Çinli şirketler ÇKP’ye borçlu olduğu için, TikTok tarafından toplanan Amerikan kişisel verilerine, Pekin tarafından erişilebileceği uyarısını defalarca tekrarladılar.

ByteDance, bu konuda yorum yapılması talebine yanıt vermedi.

Başkan Donald Trump, TikTok’u Microsoft veya başka bir Amerikan firmasına satması için ByteDance’a 15 Eylül’e kadar süre verdi. Microsoft, uygulamayı satın almak için görüşmelerde bulunduğunu doğruladı.

Dışişleri Bakanı Mike Pompeo daha önce Çin kaynaklı uygulamalar hakkında ABD yönetiminin “Çin Komünist Partisine bağlı yazılımlar tarafından yaratılan çok çeşitli ulusal güvenlik risklerini” ele almayı amaçladığını söylemişti.

ÇKP üyeleri listesi, Partinin ByteDance ile olan ilişkisinin kapsamını ortaya koyuyor ve teknoloji devinin sansür yetkilileriyle uzun süredir devam eden, belgelenmiş işbirliğini onaylıyor.

Kurucu ve CEO Zhang Yiming ve diğer üst düzey yöneticiler geçmişte, şirketin Parti hedeflerini desteklemesini istediklerini açıkça ifade ettiler.

The Heritage Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Enstitüsü Vakfı başkan yardımcısı James Carafano, bu düzeyde ÇKP üyeliğinin Çinli şirketler için tipik bir durum olduğunu söyledi.

Carafano, The Epoch Times’a “İktidara ait tüm enstrümanlar Komünist Partiye bağlıdır ve buna iktidarın ekonomik araçları da dahildir” dedi.

Çin’de özel şirketler ile ÇKP arasındaki bağlantıların şeffaf olmadığını, bu nedenle “bu şirketlerle gerçekten, küresel ticaretteki diğer şirketlerle kurduğunuz şekilde etkileşim kurulamaz ve güvenilemez” olduğunu söyledi.

Carafano, ByteDance’ın Amerika Birleşik Devletleri’nde TikTok aracılığıyla var olmasının ve Amerikalıların çok sayıda kişisel verisine erişim sağlamasının kaygı uyandırdığını söyledi. TikTok’un ByteDance’tan bağımsız çalıştığına dair verdiği güvencenin “gerçekle alakasız” olduğunu ekledi.

Carafano, “Bu bir Çin şirketi,” dedi. “Yazılımda hiçbir güvenceniz yok. Verileri işlemelerinde hiçbir güvenceniz yok. Ve Çin yönetiminden bağımsız olduklarına dair hiçbir güvenceniz yok.”

ÇKP Üye Listesi

Şirketin “baş editörü” ve başkan yardımcısı Zhang Fuping, daha önce Çin medyasında çıkan haberlerde firmanın Parti komitesi sekreteri olarak tanıtılmıştı. Ayrıca The Epoch Times’ın elde ettiği isim listesinde de yer alıyor.

Zhang, şirketin sosyal medya platformlarında sansürle ilgili görevlerden sorumludur.

Çin devleti tarafından yayınlanan daha önceki medya raporlarında Zhang, Partinin sansür politikalarını teşvik etme isteğini ifade etti.

Zhang Nisan 2019’da Xinhua ile yaptığı bir röportajda şirketin ağ güvenliğini kullanarak, “kamuoyunun doğru yönde yönlendirilebileceğini ve sosyalizmin temel değerlerinin desteklenebileceğini” açıkladı.

The Epoch Times’ın elde ettiği isim listesi, birçok üst düzey yöneticinin aynı zamanda Parti komitesinin de üyesi olduğunu ortaya koyuyor.

Komite üyesi Zhang Nan (erkek), Nisan 2019’da The Information haber sitesinden alınan bir organizasyon şemasında, ByteDance’ın en iyi 14 yöneticisinden birine doğrudan rapor veren bir çalışan olarak listelendi. Bu 14 kişi de CEO Zhang Yiming’e rapor veriyor.

Çin teknoloji haber sitesi Lei News tarafından yayınlanan bir habere göre Zhang Nan, Mart ayında Feishu uygulamasının işletme müdürlüğüne terfi etti. Uygulama, farklı işbirliği uygulamalarını tek bir platformda birleştirmektedir.

Bu arada Meng Haibo, devlet tarafından işletilen bir gazete olan Youth Hangzhou’nun 2018 tarihli bir raporuna göre, ByteDance’de halkla ilişkiler departmanı başkanıdır. Rapora göre, “hükümet işbirliğiyle ilgili işlerden” sorumludur ve büyük veri analizi projelerini yönetmektedir.

ByteDance’ın dil eğitimi uygulamalarının kıdemli yöneticisi Dang Liya, Partiye 2013 yılında katıldı.

The Epoch Times’ın araştırmasına göre, listedeki diğer personel firmanın farklı bölümlerindeki alt düzey yöneticilerdir.

Örneğin Xia Yong, ByteDance’ın sahip olduğu popüler bir haber toplama uygulaması olan Toutiao’nun baş editörü, Xia Manxue ise kişisel LinkedIn sayfasına göre aynı yerde ticari ürün müdürüdür.

Şirketin işe alma uygulamalarında da Parti üyeleri tercih edilmektedir. Örneğin şirketin güncel olaylarla ilgili içeriği izlemekten sorumlu “editörler” için yaptığı son işe alım ilanında, “ÇKP üyelerinin işe alım önceliğine sahip olduğu” belirtildi.

Polisle İşbirliği

25 Nisan 2019’da ByteDance, ülkenin polisinden sorumlu olan Çin Kamu Güvenliği Bakanlığı ile stratejik bir işbirliği anlaşması imzaladı.

Yerel polis, yetkililer tarafından “hassas” kabul edilen bilgileri yayınlayanları, düzenli olarak tutuklamakta ve gözaltına almaktadır.

İmza töreninde, Kamu Güvenliği Bakanlığı propaganda dairesi Parti başkanı Zhan Jun, “Çin polisinin fikirlerini duyurmak, polis hikayeleri anlatmak, polisimiz için iyi bir imaj oluşturmak ve polis ile halk arasındaki yakın ilişkileri güçlendirmek için bu yeni medya aracını kullanmalıyız” dedi.

Devlet tarafından işletilen medya şirketi China Police Net, tüm Çin eyalet hükümetleri içindeki – belediye ve ilçe düzeylerindeki – ve ayrıca ulusal bakanlıktaki her polis departmanında ByteDance’e ait Toutiao ve Douyin uygulama hesaplarının kurulmasına ve işletilmesine yardımcı olacağını bildirdi. Rapora göre ByteDance, polis hesapları tarafından oluşturulan gönderilerin tanıtımına da yardımcı olacak.

Rapora göre Çin polisi, farklı platformlarda 50.000’den fazla sosyal medya hesabına ve toplamda 100 milyondan fazla takipçiye sahip.

Annie Wu ve Cathy He bu rapora katkıda bulunmuştur.

Yazan: Nicole Hao, The Epoch Times
Çeviren: Hatice Atmaca, Epoch Times Türkiye