Uzmanlar Çin’de Sahte Ekonomik Veriler Hakkında Uyardı
Uzmanlar, geçtiğimiz hafta Çin’in resmi ekonomik istatistikleri hakkında yine uyarıda bulundu. Ekonomist Larry Lang, resmi rakamların uzman tahminlerine göre bazen iki veya üç kat daha fazla çıktığını gösteren bir tablo hazırladı.
Lang bir blog makalesinde, birçok yerel yönetimin Ulusal İstatistik Bürosuna şişirilmiş yatırım, satış ve kar rakamlarını bildirmesi konusunda şirketlere baskı yaptığını söyledi. Örnek olarak bir dokunmatik ekran üreticisinin rakamlarını karşılaştırdı. Uzmanlar 50 milyon yuan (US$ 8 milyon) yatırım tutarı hesapladı. Şehir web sitesi ise üreticinin yatırımlarını yaklaşık 120 milyon yuan (US $ 28.3 milyon) olarak gösterdi. Şirketin yıllık raporunda ise yatırımı 180 milyon yuan olarak göstererek rakamlar iyice şişirilmişti.
Lang makalesinde, Çin’in düşen Gayri Safi Milli Hasılasının (GSMH) bu şekilde şişirilmiş istatistikler ile maskelendiğini bildirdi. Tutarsızlıklar, aynı zamanda yerel yönetimler ve Çin merkez yönetimi tarafından bildirilen GSMH rakamlarında da görülebiliyor.
Örneğin, 2010 yılında tüm illerin GSMH toplamı, merkezi hükümet tarafından bildirilen rakamdan 3,2 trilyon yuan (503.5 milyar ABD$) daha fazlaydı. 2011 yılında, 31 ilin GSMH toplamı merkezi hükümet tarafından bildirilen rakamdan 4.6 trilyon yuan (723.7 milyar ABD$) daha fazlaydı. 2012 yılının ilk çeyreğinde ise merkezi hükümet Çin’in GSMH’nın 10.8 trilyon yuan (1.7 trilyon ABD$) olması gerektiğini söyledi. Ancak bazı medya, yerel yönetimlerin bildirdiği GSMH’yı toplayarak 11.28 trilyon (1.77 trilyon ABD$) rakamına ulaştı. Bu da 480 milyar yuanlık (75 milyar ABD$) bir fark demektir.
Güney Carolina Aiken Üniversitesi’nde profesör Frank Xie, NTDTV ile yaptığı söyleşide Çin şirketlerinin iki ayrı defter tuttuklarının herkes tarafından bilinen bir sır olduğunu ifade etti. Xie “Çin’de iş yapan çok sayıda yabancı şirket de aynısını yapmak zorunda. Bir defter şirket içi kullanım amaçlı, diğeri ise vergi ve devlete bildirim amaçlıdır” dedi.
ABD’de oturan Çinli yazar ve ekonomist He Qinglian, Voice of America için yazdığı makalede, Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) Mao döneminde iki set kayıt tutmaya başladığını ve bunlardan birisinin halka açıklandığını belirtti. Ulusal İstatistik Bürosu, biri iç kullanım, diğeri halka açıklanan olmak üzere iki takım istatistik üretme geleneğini sürdürüyor. Bayan He’ye göre bu tür sahte raporlama ÇKP kültürünün bir parçası.