İran Dışişleri Bakanlığı 21 Kasım’da Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu UAEK kararını sert biçimde eleştirdi. Bakanlık kararı “hukuksuz” olarak nitelendirerek, kararın siyasi baskıyla çıktığını savundu. Bu nedenle İran, kendi uyguladığı programın barışçıl yönünü yeniden vurguladı.
Önce UAEK 20 Kasım’da yeni kararını duyurdu. Ardından ajans İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi (NPT) Koruma Anlaşması’na uymadığını belirtti. UAEK denetçilerinin nükleer materyalinin silah üretiminde kullanılmadığını doğrulayamadığını bildirdi. Ajans son beş ayda denetim yapamadığını açıkladı. Bu yüzden İran’dan uzun süredir devam eden güvenlik sorunlarını çözmek için tam bilgi, erişim ve iş birliği sağlamasını talep etti.
Daha sonra İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi bir açıklama yaparak kararı “Kahire Anlaşmasını öldüren hamle” olarak tanımladı. Bakan, anlaşmanın artık geçersiz olduğunu söyledi. Kahire Anlaşması aslında Eylül ayında bu anlaşma Tahran ile ajans arasında Eylül ayında bazı tesislerin denetimlerinin yeniden başlatılmasına yönelik bir anlaşma oldu. Anlaşma, Haziran ayında İran ile İsrail arasındaki 12 günlük çatışmanın ardından İran-UAEK işbirliğini normalleştirmişti.
Sonrasında E3 ülkeleri yaptırımları yeniden devreye aldı. E3 2015 nükleer anlaşması Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) çerçevesinde snapback mekanizmasını kullandı. Bu ülkeler İran’ın uranyum sınırlarını aştığını açıkladı.
Arakçi bu gelişmeleri sert biçimde eleştirerek süreci “yeni bir tırmandırma zinciri” olarak yorumladı. Ayrıca bu zincirin Batı’nın tercihleriyle oluştuğunu söyledi ve “Biz yeni kriz istemiyoruz” dedi. “Kahire Anlaşmasını onlar bitirdi” ifadesini kullandı.
İran Dışişleri Bakanlık ayrıca İran’ın nükleer haklarını kararlılıkla savunarak barışçıl enerji hedeflerini sürdürdüğünü belirtti.
Sonuç olarak Tahran diyaloğu tamamen kapatmadığını söylüyor. Yine de baskı artarsa yeni adımlar gündeme gelebilir. Bölge uzmanları bu gerginliğin riskleri büyüttüğünü aktarıyor. Taraflar masaya dönmezse kriz daha da derinleşebilir.
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.