27 Mayıs 1960 askeri darbenin ardından Yassıada’da yapılan yargılamalarda eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, eski Başbakan Adnan Menderes, eski Dışişleri Bakanı Fatih Rüştü Zorlu, eski Maliye Bakanı Hasan Polatka’nın idam kararları oy birliğiyle verildi. Celal Bayar’ın cezası ise yaş haddinden dolayı ömür boyu hapse çevrildi.
Türkiye Cumhuriyeti’nde demokrasiye vurulan ilk darbe, 27 Mayıs 1960’da dönemin iktidar partisi Demokrat Parti (DP) “ülkeyi baskı rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü” ileri sürülerek gerçekleşti.
Demokrat Parti, 21 Temmuz 1946’da gerçekleşen genel seçimlerin ardından seçim yasasının antidemokratik hükümleri olduğu ve seçimlerde usulsüzlük yapıldığına yönelik eleştirilerde bulunmuştu. Bu nedenle 1946 seçimleri “hileli seçimler” olarak anıldı.
1954 yılında ülkenin en yüksek oyunu alarak iktidarda kalan DP, ilk yıllardan itibaren sivil ve askeri kanadın muhalefeti altında kaldı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin darbeler tarihi 53 yıl önce 27 Mayıs 1960 ile başladı. 27 Mayıs’tan önce öğrenci olayları arttı, asker içinde hareketlenme başladı ve toplumsal kutuplaşma had safhaya vardı. 27 Mayıs öncesinde yaşanan bu olaylar darbeye adeta zemin oluşturdu.
DP, ülkeyi gitgide bir baskı rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü gerekçelerini ileri sürerek Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde bir grup subay, 27 Mayıs 1960 sabahı ülke yönetimine bütünüyle el koydu.
Kurmay Albay Alparslan Türkeş tarafından 04.36’da Ankara Radyosu’ndan okunan bildiriyle ”ihtilal” duyuruldu. Bildiri şu şekildeydi;
“Bugün demokrasimizin içine düştüğü buhran ve son müessif hadiseler dolayısıyla kardeş kavgasına meydan vermemek maksadıyla Türk Silahlı Kuvvetleri, memleketin idaresini ele almıştır. Bu harekata Silahlı Kuvvetlerimiz, partileri içine düştükleri uzlaşmaz durumdan kurtarmak ve partiler üstü tarafsız bir idarenin nezaret ve hakemliği altında en kısa zamanda adil ve serbest seçimler yaptırarak idareyi, hangi tarafa mensup olursa olsun, seçimi kazananlara devir ve teslim etmek üzere girişmiş bulunmaktadır.”
Davalarda toplam 15 yargıç ve 9 savcı görev yaptı. Celal Bayar 1 numaralı sanık olurken dönemin Başbakanı Menderes ise onun yanındaki sandalyede oturdu. Türk halkı, demokrasi getireceğini iddia ederek demokrasiyi yargılayan davaları “Yassıada Saati” programıyla radyodan dinledi.
592 sanıktan 288’i için idam istendi. Kararı açıklayan Yüksek Adalet Divanı, 15 sanığı idam cezasına çarptırdı.
Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, eski Başbakan Adnan Menderes, eski Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, eski Maliye Bakanı Hasan Polatkan’ın idam kararları oy birliğiyle alındı. Celal Bayar kararı, yaş haddi sebebiyle müebbet hapise çevrildi.
Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylül 1961’de sabaha karşı, merhum Menderes ise İmralı Adası’nda 17 Eylül 1961’de sağlık muayenesini yapan doktor heyetinden sağlam raporu alındıktan sonra saat 13.21’de idam edildi.
Yorumlar kapalı, ancak trackbacks Ve pingback'ler açık.