PEKİN– Çin Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Çin’in, yurtdışında yaptığı toplam 56,5 milyar dolarlık doğrudan yatırım ile dünyanın en büyük beşinci küresel yatırımcısı haline geldiği kaydedildi. 2008 yılında Çin, bu sıralamada 12. olarak yer almaktaydı. 2009 yılı sonu itibariyle Çin’in toplam dış yatırımlarının yüzde 71,4 lük bölümü Asya’da, yüzde 13’lük bölümü Latin Amerika’da ve yüzde 6’lık bölümü ise Avrupa Birliği ülkelerinde gerçekleşti. Ayrıca, Çin’in dış yatırımlarında dikkati çeken bir diğer husus da, yatırımların 47,8 milyarlık kısmının, mali sektörler dışındaki sektörlerde gerçekleşmiş olmasıdır. -ÇİN, DIŞ ÜLKELERE YATIRIMLA KORUMACILIĞI AŞACAK- Çin ekonomisinin büyümesine paralel olarak ve ayrıca, döviz rezervlerinde artış ile Çin’in stratejik dış yatırım politikası çerçevesinde, bu rakamın önümüzdeki dönemde 100 milyar doları aşabileceği beklenmektedir. Sadece bu yılın sonunda toplam dış yatırım miktarının 60 milyar doları aşması öngörülmektedir. Bu rakam, 2009 yılında Çin’e giren ve 90 milyar dolara ulaşan doğrudan yatırım miktarı ile karşılaştırıldığında ve 2013 yılında dış yatırımların 100 milyar dolarını aşacağı dikkate alındığında, dünya yatırım piyasasında Çin’in en önde gelen aktörlerden biri olacağı açıktır. Çin, dünya ülkelerinde Çin mallarına yönelik izlenen korumacılık önlemlerini, o ülkelerde doğrudan yatırım yaparak ve üretime geçerek, aşma politikasını izlemektedir. Bu kapsamda, 2009 yılı sonu itibariyle, 13 bini aşan Çin şirketleri, 177 farklı ülkede pek çok sektörde faaliyet göstermektedir. -TÜRKİYE’NİN ÇİN’DEN YATIRIM BEKLENTİSİ- Çin’in bu politikasına paralel olarak Türkiye’nin de Çin’den yatırım beklentisi bulunmaktadır. Çin’den Türkiye’ye yatırım potansiyeline sahip sektörler olarak otomotiv, enerji, telekomünikasyon, ulaştırma, madencilik, ağır iş makineleri gösterilmektedir. Bunlara ilave olarak, mali ilişkilerin de geliştirilmesi ve bu sektörde yatırım işbirliğine gidilmesi çalışmalarının sürdürüldüğü de bilinmektedir. Bununla birlikte, ticari ilişkilerdeki gelişmelere rağmen, iki ülke arasındaki yatırım ilişkilerindeki gelişmelerin henüz istenilen düzeyde olmadığı, uzmanlarca değerlendirilmektedir. Bu nedenle Çin Başbakanı Wen Jiabao’un ekim ayının ilk yarısında Türkiye’ye gerçekleştireceği söylenen ziyareti sırasında yatırım ilişkilerinin geliştirilmesine ve belirli sektörlerde derinleştirilmesine yönelik iki ülkenin kamu ve özel sektör kuruluşları arasında bazı anlaşmaların imzalanacağı ve geleceğe yönelik işbirliği görüşmelerinin yapılacağı değerlendiriliyor. -TÜRKİYE’DE 350’DEN FAZLA ÇİNLİ ŞİRKET VAR- Türkiye’de şu an 350’nin üzerinde Çinli şirket faaliyet göstermekle birlikte, bu şirketlerin önemli bir kısmının, istihdam oluşturan ve katma değer sağlayan yatırım olmaktan ziyade, Çin’den Türkiye’ye yapılan ihracatı yönlendiren ve koordine eden şirketler olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, son dönemlerde, sektörlerinde Çin’in önde gelen şirketleri olan bazı firmaların Türkiye’de somut işbirliği örneklerinin sayısında artış göze çarpmaktadır.
