Dalay Lama, Tibetliler tarafından saygı duyulan “Yaşayan Buda” reenkarnasyonunun kim olacağına Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) değil sadece kendisinin karar verebileceğini söyledi. ÇKP’nin dini konularda hiçbir güce sahip olamayacağını, böyle bir müdahaleyi “çirkin ve utanç verici” bulduğunu belirtti.
24 Eylül tarihinde, 1963’den beri iki yılda bir en üst rütbeli keşişler tarafından düzenlenen toplantıda konuşma yapan Dalay Lama, reenkarne olup olmayacağına 90 yaşında karar vereceğini söyledi. Dalay Lama şu an 76 yaşında.
Ancak, Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü 26 Eylül’de verdiği demeçte, Tibet geleneği ile ilgili Dalay Lama tarafından verilecek herhangi bir kararın Çin yasalarını ihlal edeceğini belirtti.
Sözcü Hong Lei, “Dalay Lama” unvanının sadece Pekin tarafından bağışlanabileceğini ve aksi bir durumda Çin yasalarının ihlal edileceğini belirterek, Çin rejiminin yetkilerinin altını çizdi.
Dalay Lama ve diğer dört Tibet Budizmi ruhani lideri yeniden doğuş sorununu çözmek için Dharamsala, Hindistan’da dini bir kongre düzenledi.
Dalay Lama yayınladığı bildiride şunları söyledi:
“1642 yılından bu yana 369 yıl boyunca Dalay Lama’lar Tibet’in siyasi ve ruhani liderleri olarak görev aldılar. Ben şimdi gönüllü olarak buna son veriyorum. Dünyanın başka yerlerinde gelişen demokratik hükümet sistemini uygulayabileceğimiz için gururlu ve memnunuz.”
“Aslında, 1969 yılından beri, ilgili kişilerin Dalay Lama reenkarnasyonlarının gelecekte de devam edip etmeyeceğine karar vermeleri gerektiğini açıkça belirttim. Ancak, net kurallar yokluğunda, ilgili toplum Dalay Lama’ların devam etmesini isterse, bazı siyasi çevrelerin reenkarnasyon sistemini kendi siyasi emelleri için kötüye kullanma riski doğar.”
“Bu sebeple, fiziksel ve zihinsel olarak sağlıklı olduğum şu dönemde, şüphe veya aldatmaya yer vermemek için, bir sonraki Dalay Lama’yı belirleyecek net kuralları hazırlamak benim için çok önemli görünüyor.”
“Bugün, Çin Halk Cumhuriyeti’nin otoriter yöneticileri, komünistler dini reddetmelerine rağmen, din işlerine karışıyorlar. 1 Eylül 2007’den itibaren, reenkarnasyon meselesini kontrol altına almak amacıyla, eğitim kampanyaları yürütüyor ve yeni düzenlemeler getiriyorlar. Bu çirkin ve utanç vericidir.”
Sürgündeki Tibet hükümet yetkilileri, tartışmaları şu şekilde yorumladı:
Sürgündeki Tibet Hükümeti’nin temsilcisi, Dawa Tsering, New Tang Dynasty televizyonuna verdiği demeçte, “Reenkarnasyon sistemi, yönetici sınıfının isteği ile değil, Budist ilkeleri ile tutarlı olduğu için var” dedi.
Sürgündeki Tibet Hükümeti Özel Temsilcisi, Kelsang Gyaltsen, Dalay Lama’nın reenkarnasyonu için yapılan arayışların, Tibet Budizmi doktrini ve gelenekleri ile uyumlu olduğunu ve bir bütünlük oluşturduğunu belirtti. ÇKP’nin bir sonraki Dalay Lama’nın kim olacağına karışmasını, kutsal dine siyaseti karıştırma girişimi olarak değerlendirdi.
“Birincisi, siyasal iktidara dayalı bir karar Tibet Budizmi öğretilerine ve geleneklerine aykırı olacaktır; ikincisi, böyle bir karar müminler tarafından kabul edilmeyecektir. Bu, sorunu daha karmaşık hala getirecek ve kimseye yararı olmayacaktır.”
Gyaltsen, ÇKP’nin Dalay Lama’yı kontrol altına alarak, tapınağı ve bölgeyi de kontrol altına almaya çalıştığını iddia etti. Ancak, Dalay Lama tarafından yapılan açıklamanın, ÇKP’nin bu planlarını bozacağını düşünüyor.
“Dalay Lama, Tibet Budizmi liderleri arasında yapılan toplantı sırasında, reenkarnasyonunu bulmak için açık talimatlar bırakacağını söyledi. Bu şekilde keşfedilen Dalay Lama reenkarnesi, Tibet Budizmi inananları tarafından kabul edilecektir.”
Dawa Tsering ÇKP’nin yeniden doğuşu kontrol etme girişimlerinin tamamen siyasi olduğunu ama Lama’nın yeniden doğuşunun ciddi ve kutsal bir konu olduğunu dile getirdi.
Çinli siyasi ilişkiler uzmanı, Hu Ping, yeniden doğuşun ÇKP gibi ateist bir siyasi parti ile ilgisinin olmadığını, Tibet Budizmi’nin bir iç meselesi olduğunu söyledi.
1995’te Panchen Lama’nın ölümünden sonra ÇKP, Dalay Lama tarafından seçilen çocuğu reddetti ve başka birini atadı. Dalay Lama tarafından tanınan genç adam 11. Panchen Lama, 1995 yılından bu yana hiç görülmedi.
İlgili Haberler
Tibet Keşişleri ‘Vatansever Eğitimi’ Almaları için Zorlanıyor