Cumhurbaşkanı Erdoğan Japonya’ya giderken uçakta gündeme dair önemli değerlendirmelerde bulundu ve Akkuyu Nükleer Santraliyle ilgili olarak “Rusya yapmazsa bir başkası gelir yapar” dedi.
Avrupa temaslarının ardından Japonya’ya geçen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, uçakta gündeme dair önemli değerlendirmelerde bulundu ve Rusya ile gerginleşen ilişkilere değindi. İşte o açıklamalar…
“ONLAR YAPMAZSA BİR BAŞKASI GELİR YAPAR”
Rusya’nın hava sahası ihlalleriyle ilgili açıklamalarını ciddiyetle bağdaştıramadığımı belirtmek durumundayım. Türkiye gibi kendisiyle komşu olan; dahası, üst düzey işbirliği konseyi mekanizmasının yürürlükte olduğu bir ülkeye yönelik bu tür ihlaller yapmış olması elbette hoş değil. Arife günü Moskova’da kendisiyle (Putin’le) yüz yüze görüştük. Hava operasyonlarının hemen akabinde yine telefon görüşmemiz oldu. Tüm bunların ardından, halihazırda yaşananlar da hava sahası ihlalleri de ciddiyetle bağdaşmıyor. Yaşananlardan dolayı kırgınlık içindeyiz. Böyle bir şey olmamalıydı.Rusya, ile Türkiye önemli bir ticari partner. Mersin Akkuyu’yu onlar yapmazsa bir başkası gelir yapar. Oraya 3 milyar dolarlık bir yatırım yaptılar zaten. Dolayısıyla o konuda daha hassas olması gereken Rusya. Biz Rusya’nın bir numaralı doğal gaz tüketicisiyiz. Türkiye’yi kaybetmek, ciddi bir kayıp olur. Türkiye, gerektiğinde doğalgazı çok farklı yerlerden temin yoluna da gidebilir. İcabında farklı alternatiflere yönelinir. Dolayısıyla tüm bu konularda Rusya da iyi düşünmek durumundadır. Biz bunların kaybedilmesini istemeyiz elbet. Bu nedenledir ki, Rusya’nın bunların kaybedilmesine yol açacak adımlar atması bizleri üzüyor. Bu tür hadiselerde duygusal davranamayız.
ASIL DERTLERİ ÜS KURMAK
(Hem Rusya’nın hem ABD’nin IŞİD’le mücadele için PYD’yi destekleyeceğini açıklaması) Türkiye’nin söz konusu olduğu bir meselede, ABD ve Rusya’nın tümüyle aynı çizgide olabileceklerini düşünmüyorum. Her şeyden önce Türkiye olarak biz ABD ile müttefikiz; NATO üyesiyiz. Türkiye’ye yapılacak bir yanlışlıkta her iki ülkenin aynı çizgide olabileceğini düşünebiliyor musunuz? Böyle bir durum mümkün değil. Rusya, son açıklamasında, ‘Irak davet ederse IŞİD için orada da hava operasyonu yapabiliriz’ diyor. Rusya, Suriye’de IŞİD’i vurmuyor ki! Bir keresinde ağızlarından kaçırarak, ‘Rejime karşı her unsur bizim için teröristtir’ dediler. Sonra toparlamaya çalıştılar. Görünen o ki bunların asıl derdi, Lazkiye’de üs kurmak, Suriye’de askerî varlıklarını güçlendirmek. Oraya 50 uçak gönderdiler. Mevcut durumu bu haliyle kabullenemeyiz. Sayın Putin’le iki defa telefonda görüştüm. Bu şartlarda tekrar aramamın anlamı yok.
ABD İLE STRATEJİK ORTAĞIZ
Bizler, ABD ile müttefik olmamızın yanı sıra stratejik ortağız. Dolayısıyla görüşmelerimiz sürüyor. Devlet kurumlarımız sürekli temas halinde, etkin bir şekilde görüşüyor. Muhtemelen önümüzdeki hafta Obama’yla bir telefon görüşmesi yapabilirim. Bu şekilde konuyu teferruatlı biçimde ele alabiliriz.
TAMPON BÖLGE İFADESİ YANLIŞ
Geçenlerde 7 ülke ortak açıklama yaptı; ABD, Fransa, Türkiye, İngiltere, Almanya, Katar ve Suudi Arabistan. Bu ülkeler çalışmayı sürdürüyor. Ama şunu düzeltmemiz ve netleştirmemiz lazım. ‘Tampon bölge’ ifadesi yanlış. Neyin üzerinde çalışıldığı doğru ifade edilmeli; terörden arındırılmış güvenli bölge. Bununla Suriye’nin kuzeyinde Suriyelilere güvenli bir hayat alanı oluşturması hedefleniyor. Çadır veya konteyner kent formüllerine de sıcak bakmıyorum. Görüşmelerimde, terörden arındırılmış güvenli bölgede özgün mimariyle konut projeleri gerçekleştirebileceğimizi söyledim. Muhataplarımız da bu konu üzerinde çalışmak istediklerini ifade etti. Bu hayata geçirilirse, eğit-donattan sonra en önemli adım olacak. Tabi bu, uçuşa yasak bölgeyi de beraberinde getirecektir. Zira orası uçuşa yasak bir bölge olmalı ki güvenli bir bölge haline gelsin.
İHA
