Mozi (M.Ö. 470 – 391), Savaşan Devletler Dönemi’nin bahar ve sonbaharına denk gelen bir dönemde, zulmün çok fazla olduğu, karanlık bir devirde, Laozi ve Konfüçyüs’tan sonra gelmişti.
Bu kaos döneminde, krallar dahil herkes, devleti yönetmek için uygun yöntemler bulmakta zorlanıyordu. Bu duruma karşı, birçok filozof doktorinleri, insanların davranışlarını ve etiğini kontrol altına almak da dahil olmak üzere, tüm sosyal sorunları ele almak için ortaya çıkıyordu.
Mozi’nin gerçek adı Mo Di’ydi. Mozi, coşkulu bir hümanistti. Mohizm adı verilen “Evrensel sevgi ve savaş yok” teorisinin kurucusuydu. Çin’de büyük filozoflarından biri olarak bilinmektedir.
Mozi’nin bakış açısına göre, dünyanın kargaşa içinde olmasının nedeni, insanların kişisel çıkarlara önem vermesi ve bencillikti. Bu durum, insanların merhametli olmalarını ve birbirlerini sevmelerini engelliyordu. Ne zaman ki insanlar, başkalarını kendileri gibi severlerse, başkalarına kendi akrabaları gibi davranırlarsa, diğer ülkelere kendi ülkeleriymiş gibi değer verirlerse ve tamamen bencil düşünmeyi bırakırlarsa, dünya artık bir savaş içinde olmayacak ve gerçek barışa erişilmiş olacaktı.
Mozi, “savaş yok” teorisini açıklarken, savaşın insanlar için insafsız ve çok trajik olduğuna inanıyordu. Her savaş, sayısız canlıyı, aileleri ve mülkü yok ediyordu. Bu nedenle Mozi savaşa karşıydı ve acilen durdurulması gerektiğini söylüyordu.
Bunun yanısıra, “evrensel sevgi ve savaş yok” teorisinde Mozi, devlet memuru olarak, bilgelerin ve yetenekli insanların, aile geçmişlerine ve sosyal statülerine bakılmaksızın işe yerleştirilmelerini, yozlaşmış memurların ise derhal işten alınmaları gerektiğini söylüyordu.
Bunun yanında Mozi, çok para harcanan cenaze törenlerine ve boş zamanlardaki muzik aktivitelerine karşıydı, bunların zaman kaybı ve maddi kayıp olduklarını düşünüyordu. Bu düşünceler, Konfüçyüs’ün düşünceleriyle çelişiyordu ve bu nedenle Çinli insanlar için bunları kabul etmek zordu.
Mozi’nin dünya barışı için olan çalışkan ve fedakar ruhu olağanüstüydü. Mozi’nin M.Ö. 350 yıllarındaki “Evrensel sevgi ve savaş yok” teorisi bugün hala varolmakta ve büyük bir noktaya parmak basmaktadır.
İlgili Haberler:
Konfüçyüs – Çin Tarihinde en büyük Bilge ve Öğretmen
